Cingözoğlu Aşık Seyit Osman üzerine bir araştırma(inceleme-metin-sözlük)

Abstract

The subject of our thesis is to examine ? Cingözoglu Seyit Osman ?who has been shown as single person by researchers. To prove that Cingözoglu is a phenomenon like Karacaoglan and Dadaloglu and to find out Cingözoglu tradition and poems in this tradition. These poems contain ones which collected among people and ones in Ahmet Sükrü Esen?s tmenty seven note books found in Turkish Economic and History organization Boratav Archives and folk poems in five notebooks of Fahri Bilge which is found in ?National Library?. In our research we first studied the ottoman Empire?s social, political and cultural life in the 19th century and Avsar Tribe in which Cingözoglu belorngs. Then we talked about ? Âsıklık tradition? and basis of this tradition up to now. We found out about Cingözoglu tradition by using poems, other sources, notebooks and people?s saying. We gave information about Cingözoglu Seyit and his literary life and contents and forms of his poem. Then we collected all poems in Cingözoglu tradition and we ordered them. We told about their stories. In these kinds of poems rhyme is an important factor. For this reason to find out the poems easily we prepared an ? index of poems?. n this index we ordered Cingözoglu?s poems alphabetically according to their last line of their first guarter note. To make it easier for researchers we gave the meanings of each word in the dictionary section. Our thesis is very important because there isn?t much information about this subject in written resources. It shows that Seyit and Osman are different people and there are poems that haven?t been editted before.

Tezimizin konusunu, bugüne kadar yapılan çalışmalarda araştırmacıların tek bir kişi olarak verdiği Cingözoğlu Seyit Osman’ın incelenmesi, Cingözoğlu’nun Karacaoğlan, Dadaloğlu gibi olgu olduğunun ispatlanması, Cingözoğlu geleneğinin tespit edilmesi ve bu geleneğe ait türkü şiirler oluşturmaktadır. Bu geleneğe ait türkü şiirleri ise halk arasından topladıklarımız, Ahmet Şükrü Esen’in şu an “Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Boratav Arşivi”nde bulunan yirmi yedi defteri ile Fahri Bilge’nin “Millî Kütüphane”de bulunan beş defterindeki türkü şiirler oluşturmaktadır. Çalışmamızda ilk önce XIX. yüzyıl Osmanlısının sosyal, siyasî ve kültürel ortamını ve Cingözoğlu obasının da mensubu olduğu Avşar aşiretini inceledik. Daha sonra Türklerde âşıklık geleneğini geçmişten günümüze kadar olan seyri içerisinde ele alıp, bu geleneğin temellerinden ve esaslarından bahsettik. Şiirlerden, diğer kaynaklardan, defterlerden ve halk anlatılarından hareketle Cingözoğlu geleneğini tespit ettik. Bu geleneğe mensup Cingözoğlu Seyit ve Cingözoğlu Osman’ın hayatı, edebî kişiliği, şiirlerinin şekil, muhteva ve motif özellikleri hakkında bilgi verdik. Daha sonra Cingözoğlu geleneğine ait olan şiirlere ilk dörtlüklerinin son mısrasını başlık olarak verdik. Tüm şiirleri bir araya getirerek başlıklarının ilk harfine göre sıraladık ve varsa şiirlerin hikâyelerine yer verdik. [varsa] Derleyenin Açıklaması, [varsa] Metnin Hikâyesi ve Metin Üzerinde Düşünceler kısımlarına yer verdik. Araştırmacılara kolaylık olması açısından hazırladığımız sözlük bölümünde de her sözcüğün anlamını verdik. Bu araştırmamız hakkında yazılı kaynaklarda çok fazla bilginin bulunmaması, daha önce tek kişi olarak verilen şahsiyetin aslında Seyit ve Osman olmak üzere farklı kişiler olduğunun ve “Cingözoğlu Geleneği”nin tespit edilmesi ayrıca daha önceden yayınlanmamış şiirlerin bu çalışmada yer alması, tezimizin önemini arttıran hususlardandır.