Özbek Türkçesinin Oş Ağzından alkış örnekleri

Abstract

Mit, efsane, masal, destan, atasözü ve deyimler gibi anonim halk edebiyatı ürünleri içerisinde değerlendirilen alkışların çıkış kaynağı olarak kişinin olumlu yönde kendini açığa vurma ihtiyacı gösterilebilir. İfadeyi zenginleştirme, söze değer kazandırma gücünü haiz olan bu türün minnet, saygı, sevgi ve nezaket gibi benzer müspet duygularla yüklü olduğu söylenebilir. Çoğu zaman kalıplaşmış söz ya da söz grubu biçiminde bulunan alkışların dinî, ekonomik, kültürel, sosyolojik unsurlardan doğrudan etkilendiği gözlemlenir. Tarihi süreç içerisinde evrilebilen bu dilek sözcükleri aynı zaman dilimi içerisinde de yöreden yöreye, bölgeden bölgeye farklılık gösterebilir. Hikâye, mani, fıkra, atasözü gibi manzum-mensur pek çok edebî türün bünyesinde de mevcut bulunan alkışlar üzerinde ülkemizde henüz yeterli sayıda çalışmaya imza atılmış değildir. Bu bildiride Kırgızistan’ın coğrafi olarak güney bölgesinde yer alan Oş şehrinde yaşayan Özbeklerin günlük hayatın içerisinde kullandığı alkış örnekleri üzerinde durulacaktır.