Dijital kültür ortamında mizahın yeni bir mecrası: twitter’daki anonim hesaplar

Abstract

İnsanın hayatına olumlu enerji katan duygulardan biri olan gülme, tarih boyunca çeşitli açılardan ele alınmış ve birçok araştırmaya konu olmuştur. Türk kültür hayatında mizah sözlü ve yazılı olarak fıkra, hiciv, şaka, espri, nükte, komik, ironi vb. adlarla somutlaşmış; gündelik hayatın ayrılmaz parçası olarak insan ilişkilerinde var olagelmiştir. Üretim ve tüketim bağlamları dikkate alındığında sürdürülebilir olması insanla buluşmasına bağlı olan mizahın günümüzde yeni mecralarda, yeni ifade biçimleriyle işlevselliğini devam ettirdiği görülmektedir. Bu çalışmada elektronik kültür ortamının devreye girmesiyle beraber mizahın yeni bir ifade zemini olan Twitter’daki anonim hesapların tweetleri mizah teorileri bağlamında ele alınmıştır. Elektronik bağlam, mizah ürünlerine yeni bir yaratım ve aktarım imkânı sağlamanın yanı sıra onları biçim ve içerik bakımından da dönüştürmüştür. Bu bağlamda Twitter’daki mizah anlayışı yeni neslin “hız ve özetleme” olarak tarif edilen anlatı tarzına uygun metinlerden oluşmaktadır. İncelenen hesapların tweetlerinde anonim olmanın verdiği rahatlıkla her türden aşırılığın sergilendiği, küfür ve argonun sıradan bir ifade tarzı olarak geniş bir biçimde kullanıldığı görülmüştür. Dijital kültür ortamının sağladığı anında etkileşim özelliği sayesinde hızlı yayılan bu tweetler milyonlarca insana ulaşmaktadır. Türk kültür hayatının renkli alanlarından biri olan mizah ve mizaha bağlı ürünlerin farklı görünümlerle yaratıldığı ve yayıldığı bir mecra olan sosyal medya, kültür bilimcilere yeni araştırmaların kapılarını aralamaktadır. Bu çalışmada incelenen anonim hesapların tweetlerinden hareketle değişen mizah anlayışının güncel durumu ortaya konulmaktadır.

The act of laughing, which is one of the positive feelings in human life, has been discussed from various aspects throughout history and also it has been a topic for alot of research. In Turkish cultural experience, humor has been used informs of anecdotes, satire, jokes, wit, humor, irony etc. and it has existed in human relations as a natural part of daily life. The existence of humor, considering the context of its generation and usage, can only be maintained thanks to relations among people, and it has been still functional in new forms of expressions in recent channels. In this study, the tweets of anonymous accounts on Twitter, which is a new expression platform of humor after wide use of the virtual culture environment, are discussed in the context of humor theories. Social media have transformed the ways of humor in terms of form and content as well as providing a new opportunity for creation and transmission. In this context, the sense of humor on Twitter consists of texts suitable for the declaration style of the new generation which can be describing as “speed and compression”. In the tweets of the analyzed accounts, a massive amount of extremism and extensive use of slang and swear words were observed relating to the comfort of being anonymous. Thanks to the instant interaction feature, these tweets reach millions of people spreading rapidly in this digital environment. Social media is one of the most colorful platforms of Turkish cultural life and humor is processed and spread with different shapes. So, cultural studies researchers study on it. On the basis of the tweets of these accounts analyzed in this research, the current state of the changing sense of humor is put forth.