Bu çalışmanın amacı alan yazına ve uzmanların görüşüne dayalı olarak
etkileşimli elektronik kitap (e-kitap) tasarım ilkelerini belirlemek, bu ilkeleri esas alarak
6. sınıf sosyal bilgiler dersinin “Ülkemiz ve Dünya” ünitesi için etkileşimli bir e-kitap
geliştirmek, geliştirilen etkileşimli e-kitap ile Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından
yayınlanan örnek e-kitabın öğrencilerin akademik başarısı ile bilgi ve kavrama düzeyi
düşünme becerileri üzerindeki etkisini karşılaştırmak ve bu e-kitaplarla ilgili öğrenci
görüşlerini belirlemektir. Araştırmada sontest kontrol gruplu desen kullanılmıştır.
Araştırmanın çalışma grubunu, 2012–2013 öğretim yılında Nevşehir il
merkezinde bulunan Ülfet Başer İlkokulu’nda altıncı sınıfta öğrenim gören 55 öğrenci
oluşturmaktadır. Mevcut sınıflar yansız olarak atanmıştır. Basılı ders kitabı yerine
deney grubunda geliştirilen etkileşimli e-kitap, kontrol grubunda MEB’in örnek ekitabı, üç hafta süreyle öğretimde kullanılmıştır. Üçüncü haftanın sonunda gruplara
başarı testi uygulanmıştır.
Ünitenin amaçları doğrultusunda bir başarı testi hazırlanmış, hazırlanan başarı
testi uzman görüşüne sunulmuş, iki öğrenciye okutularak soruların anlaşılırlığı
sağlanmıştır. Başarı testinin geçerliliğini belirlemek için aynı okulun yedinci sınıfında
okuyan 78 öğrenciye uygulanmış, madde analizi yapılmış, ayırıcılık ve güçlük
indeksleri belirlenmiştir. Uygun olmayan maddeler çıkartılmış, ünitenin bütün eğitim
amaçlarını ölçen 27 soruluk bir test ortaya çıkmıştır. Testin güvenilirliği KR-20 ile test
edilerek 0,94 bulunmuştur.
E-kitabın geliştirme aşamasında alan yazın taranmış, ilgili alan uzmanlarıyla
görüşmeler yapılarak içerik ve tasarım ölçütleri belirlenmiştir. Görüşme sonuçlarının
dağılımı frekans (f) ve yüzde (%) olarak verilmiştir. Sonuçlar analiz edildikten sonra
etkileşimli bir e-kitap geliştirilmiş, tekrar uzman görüşü alınmış ve ilgili düzeltmeler
yapılarak materyale son hali verilmiştir.
Deney ve kontrol grubunun başarı puanlarını test etmek için verilerin normal
dağılıp dağılmadığına ve varyansların homojenliğine bakılarak parametrik bir test olan
ilişkisiz ölçümler için t-testi uygulanmıştır. Her iki grubun başarı testi ortalaması ve
başarı testi bilgi düzeyi puan ortalamaları arasında anlamlı bir fark çıkmamıştır (p>,05).
Başarı testi kavrama düzeyi puan ortalamaları arasında ise deney grubu lehine anlamlı
bir fark çıktığı görülmektedir (p<,05).
Genel başarı testi ve bilgi düzeyi puan ortalamaları arasında anlamlı farklılık
olmamasının nedeni olarak, bu şekilde gerçekleştirilen bir çalışmanın ilgili gruplara ilk
kez uygulanmış olması sebebiyle öğrencilerinin derse karşı ilgilerini arttırmış
olabileceği ve sürenin kısa olması nedeniyle MEB tarafından geliştirilen örnek e-kitap
ile geliştirilen etkileşimli e-kitabın öğrencilerin akademik başarıları üzerindeki etkisinin
birbirine yakın olabileceği düşünülmektedir. Kavrama düzeyi puan ortalamaları
arasında deney grubu lehine anlamlı bir fark çıkmasının nedeni olarak; geliştirilen
etkileşimli e-kitabın, alan yazın ve alan uzmanlarının görüşleri göz önünde
bulundurularak içeriğinin sunulması ve tasarlanması ile oluşturularak öğrencilerin
aktarılan bilgiyi daha iyi kavramasına yardımcı olduğu düşünülmektedir.
The aim of the study is to determine the principles of interactive e-book design
based on the literature and expert opinions, to design an e-book in terms of these
principles for 6th grade Social Sciences course, “Our Country and the World” unit, to
compare the effects of the designed e-book and the e-book designed as a sample by
Ministry of National Education on students’ achievement with the knowledge and
comprehension level thinking skills and to determine opinions of the students about the
books. Post-test control group design is used in the study.
The study has been carried out on 55 students who attend 6th grade at Ulfet
Baser Primary School in Nevsehir in 2012-2013 academic year. Present classes are
appointed randomly as experimental and control groups. Instead of printed book, the
designed e-book is used in the experimental group and the e-book designed as a sample
by Ministry of National Education is used in the control group for three weeks. At the
end of the period, an achievement test is held in both groups.
The achievement test is prepared in accordance with the aims of the unit; the
questions are checked by experts; and then two sixth grade students are made to read the
questions in order to provide clarity. To determine the validity of the achievement test,
it was applied to 78 seventh grade students in the same school, and item analysis,
relevance and difficulty analyses are determined. Irrelevant items are removed and a 27-
question test is prepared. Reliability of the test is measured as 0.94 via KR-20.
During the designation process, present literature and expert opinions are taken
into consideration and content and design criteria are determined. Distribution of answers to interview questions are presented as frequencies (f) and percentages (%).
After the analyses, an interactive e-book is predesigned, expert opinions are considered
again and after the relevant corrections the e-book is designed.
For the normal curve of distribution and homogeneity of variances for the two
groups, independent samples t-test is used. After the analyses, it is found out that there
is no difference between the groups (p,>05) about the achievement test averages and the
knowledge level questions but there is a meaningful difference favor of the
experimental group about the comprehension questions between groups (p<,05).
That there is no difference between the groups (p,>05) about the achievement
test averages and the knowledge level questions may result from because it is the first
application of such a practice for the students, which may increase the interest of them
in the lesson or because the application process is too short to distinguish the difference
between the effects of the designed e-book for the study and the e-book designed as a
sample by Ministry of National Education on students’ achievement. That there is a
difference about the comprehension questions between groups may result from because
present literature and expert opinions are taken into consideration for the designation of
the interactive e-book for the study so that the students comprehend the content better.
