Özet:
MÖ. 2. bin yıl Anadolu’sunun önemli bir siyasi gücü olan Hititler ile ilgili bilgilere, onların bizlere bıraktıkları
Hititçe çivi yazılı metinler sayesinde ulaşmaktayız. Birçok farklı dilde kelimenin bulunduğu bu metinlerde, Sumerce
bir kelime olan ve harman yeri anlamına gelen KISLAH sözcüğü de yer almaktadır. Hitit ekonomisinde önemli bir
yere sahip olan KISLAH, hasat edilen tarım ürünlerinin işlendiği yerdir. Hititler, ekonomisi öncelikle tarıma dayanan
ve toprağı işlemeyi iyi bilen bir kavimdi. Elbette bu durum, topraktan elde edilen mahsulün hasat edilmesinde de
geçerliydi. Ürünlerin ekilmesinin belli bir zamanı olduğu gibi, hasat edilmesinin de dönemleri vardı. Kısacası, yapılan
işlemler belirli bir sistem ve düzen içerisinde sürdürülmekteydi. Siyasi, ekonomik, dini gibi birçok farklı belgede
karşımıza çıkan KISLAH, hasat zamanının sonunda elde edilen ürünün değerli kısımlarının “harmanlama” yöntemiyle
ayrıldığı yerdir. Harman yerlerini yalnızca ekonomi ile ilgili belgelerde görmeyiz. Bunun dışında, siyasi anlaşma
metinlerinde, kralların, zarar görmemesini ve korunmasını amaçladığı bir yer olarak da karşımıza çıkar. Bayram
metinlerde de geçen KISLAH, kralın bayramı gerçekleştirdiği kutsal bir alandı. Mitoloji ile ilgili bir belgede, kral
tarafından bir kimseye verildiğini gördüğümüz KISLAH, bazen de bir tanrıya ait olabilir ve orada bulunan
malzemelerin güvenliğinin sağlanması daha önemli bir hale gelirdi. Harman yerleri, kraliyet ailesi üyelerine ait
olabilmekle birlikte, özel mülkiyet olarak kullanılabilmekte ve bağış yoluyla da bir kimsenin veya tapınağın bünyesine
geçebilmekteydi. Harman yerlerinde görev yapan, buraların temizliğinden ve bakımından sorumlu olan kimseler
bulunmakta idi. Bu kimselerin yaptıkları görev karşılığında alacakları ücretler belgelerde belirtilmişti.
KISLAH, Hitit ülkesinin gerekli besini üretmesi ve topraktan elde edilen ürünlerin harmanlanıp, oradan topluma
aktarılması için var olan ekonomik zincirin önemli bir halkası idi. Bir ülkenin siyasi olarak güçlü olabilmesi için,
ekonomik anlamda yeterli seviyeye ulaşmış olması gerçeğini göz önüne alacak olursak, Hitit ekonomisinin işleyişinde
kayda değer bir işlevi olan harman yerinin önemi ortaya çıkar
