biyografik bir eserde ölümün estetik ifadesi: Şeyhî Mehmed Efendi’nin “Vakâyiü’l-Fuzelâ” adlı eseri

Abstract

Biyografik eserlerde, şairlerin doğumu, hayatı, eserleri ve yetiştiği edebî çevrenin yanı sıra ölüm şekli, yeri ve zamanı hakkında da bilgi verilmektedir. Eski bir tarihe sahip olan biyografi geleneği birçok bilim dalı için büyük önem arz etmektedir. Bu eserler, çeşitli sanatlarla ve secilerle bezenerek kaleme alınmışlardır. Özellikle ölüm cümlelerinin yer aldığı kısımlarda kullanılan estetik ifade, sanatlı söyleyiş ve seciler Osmanlı aydınının ölüme bakış açısını ortaya koymaktadır. Bu çalışmada, Osmanlı devlet adamı, bilgin, şair ve şeyhlerin hayatını içeren ve Şeyhî Mehmed Efendi tarafından kaleme alınan Şakâik-ı Nu’maniye ve Zeyilleri Vakâyiü’l-Fuzelâ adlı eserde ölümü ifade eden cümleler tespit edilip çeşitli alt başlıklar altında incelenecektir. Ayrıca çalışmada, bu ifadelerin kullanım sıklıklarına da yer verilecektir. Ele alınan eserde, ölümü ifade ederken kullanılan estetik cümlelerden ve söz kalıplarından yola çıkarak ölüme bakış açısı ve ölümün edebî algısı tespit edilmeye çalışılacaktır.