Özet:
Bu araştırmanın genel amacı Eskişehir Odunpazarı Halk Eğitim Merkezi, Eskişehir Tepebaşı Halk Eğitim Merkezi ve Eskişehir Sarar Anadolu İmam Hatip Kız Lisesinde öğrenim gören göçmen öğrencilere ve bu öğrencilerin derslerine giren öğretmenlerin görüşleri doğrultusunda göçmenlerin eğitim-öğretim ortamlarında karşılaştıkları sorunları belirlemektir. Araştırma nitel araştırma yöntemine göre desenlenmiştir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden durum çalışması yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıları 2015-2016 eğitim öğretim yılında Eskişehir Odunpazarı Halk Eğitim Merkezi, Eskişehir Tepebaşı Halk Eğitim Merkezi ve Eskişehir Sarar Anadolu İmam Hatip Kız Lisesinde göçmen öğrencilerin dersine giren öğretmenlerden ve bu okullarda öğrenim gören göçmen öğrencilerden belirlenmiştir. Katılımcılar amaçlı örnekleme yöntemlerinden “kolay ulaşılabilir durum örneklemesi” ne göre oluşturulmuştur. Katılımcıların 13’ü göçmen öğrenci, 10’u öğretmen, 1’i okul yöneticisidir. Araştırmanın verileri yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Verilerin analizinde ise betimsel analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın güvenirliği 0,75 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak; araştırmanın birinci alt amacı olan “göçmen öğrencilerin Türkiye’de eğitim görme ile ilgili düşüncelerini belirlemek” doğrultusunda (a) Göçmen öğrencilerin Türkçe bilgi düzeyi ve Türkçeyi öğrenmeye yönelik tutum ve davranışları, (b) Göçmen öğrencilerin ailelerinin ekonomik durumu, sorunları ve eğitim-öğretime olan bakışı, (c) Göçmen öğrencilerin Türk öğretmenlere olan bakışı, (d) Göçmen öğrencilerin Türk arkadaşlarına ve Türklere olan bakışı, (e) Göçmen öğrencilerin Türkiye’deki derslerin içeriğine, ders araç- gereçlerine, ödev-projelere ve sınavlara olan bakışı, (f) Göçmen öğrencilerin öğrenim görmeye yönelik motivasyonu, (g) Göçmen öğrencilerin Türkiye’deki disiplin sistemine olan bakışı, (h) Göçmen öğrenciler ve rehberlik hizmeti, (ı) Göçmen öğrencilerin Türkiye’deki sosyal etkinliklere olan bakışı olmak üzere 9 alt tema bulunmuştur.
Araştırmanın ikinci alt amacı olan “göçmen öğrencilerin gelecekle ilgili plânlarını belirlemek” doğrultusunda alt tema belirlenmemiştir. Araştırmanın üçüncü alt amacı olan “öğretmenlerin göçmen öğrencilerle ilgili düşüncelerini belirlemek” doğrultusunda (a) Öğretmenlerin Türkiye’deki göçmenlere olan bakışı, (b) Öğretmenlerin göçmenlerin eğitimine olan bakışı, (c) Göçmen öğrencilere yönelik Türkçe kursları, göçmen öğrencilerin Türkçe bilgisi ve öğrenme çabası, (d) Göçmen velilerin çocuklarının eğitim-öğretimine olan bakışı, (e) Göçmen velilerin ekonomik durumu ve ailevi sorunları, (f) Göçmen öğrencilerin akademik başarı düzeyi ve öğrenim görmeye yönelik isteği, (g) Göçmen öğrencilerin disiplin durumu, (h) Göçmen öğrencilerin Türk öğrencilerle olan iletişimi, (ı) Öğretmenlerin göçmen öğrencileri motive etmeye dönük tutum ve davranışları (i) Okul yönetiminin göçmen öğrencilerle ilgili düşünce, tutum ve davranışları olmak üzere 10 alt tema bulunmuştur.