İdeolojinin Söylemsel İnşası; August Wilson

Abstract

Dil, toplumu oluşturan bireyler gibi o toplumun bir öğesidir ve o toplumla birlikte değişir ve gelişir. Bu nedenle de dil sosyal hayattan ve kültürden soyutlanamaz, koparılamaz ve ayrıştırılamaz. Söylem ise, dilin sosyal boyutunu ön plana çıkarır ve dilin kültürel yüzünü yansıtır. Başka bir ifadeyle, söylemin, toplumsal ilişkileri düzenleyen, belirleyen, yönlendiren, değiştiren ve dönüştüren kapsamlı bir kavram olduğunu söylemek mümkündür. Eleştirel söylem analizi (ESA) yöntemi, söylem ile toplumsal ilişkiler arasındaki bağı ön plana çıkaran ve söylemi bu ilişkiler bağlamında inceleyen bir yöntemdir. Bu çalışma, Amerikan tiyatrosunun Afro-Amerikalı sesi olan August Wilson’ın söyleminin ideolojik yönüne ESA yöntemiyle ışık tutmayı amaçlamaktadır. Amerikan tiyatrosunda Amerika ile Afrika arasında köprü kurmayı başaran yazar, Afrikalıların kendi topraklarından koparılıp Amerika kıtasına getirilmeleri ile başlayan zorlu ve çetin süreci söylemiyle somutlaştırmaktadır. Wilson, Afro-Amerikan toplumun beyazlar tarafından yönetilen düzendeki konumuna dikkat çekmektedir. Böylece yazarın söylemi, iktidar ve güç ilişkilerinin ideolojik boyutunun Afro-Amerikan toplum üzerindeki etkilerinin anlaşılmasına katkıda bulunmaktadır.

Language, like the individuals of a society, is the member of that society and it changes and develops in parallel with society. Hence, language cannot be isolated, detached and separated from the social life and culture. Discourse emphasizes the social aspect of language and reflects the cultural face of language. In other words, it is possible to say that discourse is a broad concept which regulates, determines, directs, changes and transforms social relations. Critical discourse analysis (CDA) is an analysis method that emphasizes the relations between discourse and social relations and analyzes discourse in this regard. This study aims to shed light on ideological aspect of August Wilson’s discourse, the AfroAmerican voice of American drama, with CDA method. The playwright has succeeded in establablishing a bridge between the America and Africa in American drama and his discourse embodies the ardous and forcible period that started with the African people’s arrival in America by being seperated from their homelands. Wilson points out the AfroAmericans’ positions in the social order dominated by the whites. Hence, his discourse contributes to understand the ideological effects of dominance and power relations on African society.