Bu çalışmada yirminci yüzyılın son çeyreğinden günümüze kadar hem
teorik hem de politik alanda tartışma konusu olan küreselleşmenin ekolojik
ayak izi üzerindeki etkileri araştırılmaktadır. Türkiye’nin 1980-2014
dönemine ait verileri kullanılarak yapılan analizde ARDL, FMOLS ve
DOLS modelleri kullanılmıştır. Analizde kullanılan değişkenler KOF
küreselleşme endeksi, tüketimin ekolojik ayak izi, üretimin ekolojik ayak
izi, ithalat ve ihracatın ekolojik ayak izi ile kontrol değişkeni olarak seçilen
ekonomik büyümedir. Çalışmada ayrıca değişkenlerin durağanlığı ADF, PP, Ng-P ve KPSS birim kök testleri ile kontrol edilmiştir. Elde edilen
bulgulara göre, küreselleşme ile tüm ekolojik ayak izi göstergeleri arasında
uzun dönemde anlamlı ilişkiler bulunmaktadır. Buna göre küreselleşme
tüketim, üretim ve ithalatın ekolojik ayak izini artırırken, ihracatın ekolojik
ayak izi üzerinde azaltıcı etki yapmaktadır. Ekonomik büyümenin tüketim,
üretim ve ithalat üzerindeki etkileri de pozitif olmakla birlikte ihracatın
ekolojik ayak izi üzerinde (%5 güven aralığında) anlamlı etkileri
bulunmamıştır. Sonuç olarak, küreselleşmenin Türkiye’nin ekolojik sistemi
üzerinde ciddi olumsuz etkileri bulunmaktadır.
In this study, the effects of globalization on the ecological footprint of both
theoretical and political issues since the last quarter of the twentieth
century are investigated. In the analysis conducted using Turkey’s 1980-
2014 period data, ARDL, FMOLS and DOLS methods were used. The
variables used in the analysis are the KOF overall globalization index, the
ecological footprint of consumption, the ecological footprint of production,
the ecological footprint of imports and exports, and the economic growth
selected as a control variable. In the study, stationary of the variables were
checked by ADF, PP, Ng-P and KPSS unit root tests. According to the
findings, long-term significant relationships were found between
globalization and all ecological footprint indicators. Accordingly, while
globalization increases the ecological footprint of consumption, production
and imports, it has a decreasing effect on the ecological footprint of
exports. Although the effects of economic growth on the ecological
footprint of consumption, production and imports are also positive, there
were no significant effects on exports' ecological footprint (within 5%
confidence interval). As a result, there are serious negative effects of
globalization on Turkey's ecological system.
