Turizmde destinasyon seçimini etkileyen çekici faktörler: Yozgat üzerine bir değerlendirme

Abstract

Turistlerin gidecekleri destinasyonu seçerken hangi faktörleri dikkate aldıklarının bilinmesi, etkin bir destinasyon yönetimi ve pazarlaması açısından oldukça önemlidir. Turizmde tüketicilerin destinasyon seçim kararları üzerinde rol oynayan faktörleri itici ve çekici faktörler olarak iki temel kategoride ele almak mümkündür. Bilindiği üzere, çekici faktörler daha ziyade turizm destinasyonlarının sahip oldukları birtakım özellikleri ifade etmektedir. Turizm destinasyonlarının arz kaynaklarını oluşturan bu özellikler kişilerin gitmeyi planladıkları turizm destinasyonu alternatiflerini değerlendirmelerinde belirleyici olmaktadır. Bu kaynakların analiz edildiği çalışmalarda çekici faktörlerin çeşitli şekillerde sınıflandırıldığı görülmektedir. Örneğin; Buhalis (2000) turizm destinasyonlarının çekici faktörlerini çekicilikler, ulaşılabilirlik, imkân ve kolaylıklar, destinasyona yönelik turlar/paket turlar, aktiviteler/etkinlikler ve destekleyici/yardımcı hizmetler şeklinde sınıflandırmıştır. Benzer bir çalışmada (Bahar ve Kozak, 2005) ise turizm destinasyonlarının çekici faktörlerinin temel kaynak ve çekicilikler, geliştirilmiş kaynaklar, destek faktörleri ve niteliksel belirleyiciler şeklinde ele alınabileceği belirtilmiştir. Bu çalışmada bir turizm destinasyonu olarak Yozgat ilinin bahsi geçen çekici faktörler bakımından mevcut durumu değerlendirilmektedir. Bu kapsamda, çeşitli kurumlar tarafından hazırlanan yazılı dokümanlar incelenmiş ve konuyla ilgili diğer bilimsel kaynaklardan faydalanılmıştır. Elde edilen bilgiler ışığında Yozgat’ın sahip olduğu çekici faktörler ile önemli turizm potansiyeline sahip olduğunu ancak; bu faktörlerin hem nitelik hem de nicelik açısından geliştirilmesi gerektiğini belirtmek gerekir. Bu nedenle etkin bir destinasyon yönetimi ve pazarlaması açısından Yozgat turizmine yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Knowing which factors tourists consider while choosing a destination to visit is quite important for an effective destination management and marketing. It is possible to examine the factors that play a role in consumers’ decisions of destination preferences in tourism in two major categories, namely push and pull factors. As known, pull factors mainly refer to some features of tourism destinations. These features which constitute the supply sources of tourism destinations become determinant in people’s evaluation of tourism destination alternatives which they plan to visit. It can be seen that pull factors are classified in various ways in the studies in which these resources are analyzed. For example, a classification was made by Buhalis (2000) as natural, historical, cultural, etc. attractions, accessibility, tourism related facilities, tours/tours packages for the destination, events and other supportive services. Bahar and Kozak (2005), on the other hand, stated that tourism destinations could be examined as main resources and attractions, developed resources, support factors and qualitative determinants. In the present study, current situation of Yozgat as a tourism destination is evaluated in terms of above mentioned pull factors. In this scope, written documents prepared by various institutions are examined and other academic/scientific resources related the subject are used. Based on the information gathered, it should be stated that Yozgat has a significant tourism potential with its pull factors but these factors should be improved both qualitatively and quantitatively. For this reason, some recommendations are made on Yozgat’s tourism for an effective destination management and marketing.