Kayseri Şer'iyye Sicillerine göre Kayseri'de kadın: 1688-1697

Abstract

Nüfusun büyük bir çoğunluğunu teşkil eden kadınlar hakkından öteden beri çeşitli tartışmalar yapılagelmiştir. Hepimizin bildiği gibi Fransa'da kadınlar hakkında yapılan bir toplantıda "Kadın insan sayılır mı? Yoksa sayılmaz mı?" sorusuna cevap aranılmıştır. Bu ise kadınlarına verilen değeri göstermesi açısından mühimdir. Avrupa kadınları uzun zamanlar boyunca birçok haktan mahrum olarak yaşamışlardı. Eski Türklerde kadınlar Avrupa kadınlarından farklı olarak; Han'ın karısı yabancı elçiler için tertiplenen resmikabullere ve şenliklere Han ile beraber katılabilmekte ve büyük saygı görmektedirler. Ayrıca kadınlara karşı işlenen suçların şiddetle cezalandırılması bize Türklerde kadının değerini göstermektedir. İslam'ın gelmesiyle birlikte kadınlar önceden sahip olmadıkları hakları kazanmışlardır.(Boşanma, miras, mülkiyet konularında çeşitli haklar kazanmışlar ve ayrıca çok eşlilik sınırlandırılmış ve tek eşliliğe teşvik edilmiştir.) Bir İslam ve Türk devleti olan Osmanlı'da ise kadınların birçok haktan yoksun ve dışlanan bir varlık olarak yaşadığı düşünülemez. Osmanlı toplumunda kadınlar çağdaşı olan bir çok ülke kadına göre çok iyi şartlarda ve konumda yaşamlarını idame ettirmişlerdir. Ayrıca Osmanlı kadını batılıların gayri ahlaki çizim ve söylemlerinden çok uzaktır. Yine bazı çevrelerin dile getirdiği gibi Osmanlı kadını hiçbir hakkı ve özgürlüğü olmayan kafes hayatı yaşayan varlıklar değildi. Bunların doğruluğunu ise bize arşiv kaynakları göstermektedir. 1688-1697 yıları arasında Kayseri şer'iyye sicilleri üzerinde yaptığımız çalışma ile kadınların konumu, hakları, neler yapabildiklerini görmekte ve değerlendirme yapabilmekteyiz.

Several discussions were maden about women who constitute the majority of the population since early time. As we all know, at a meeting about women in France, many discussion were maden about whether a woman is human or not. It is important to demonstrate the importance of women. Women in Europe were deprived of their many rights during long years. Older Turks women are different from women in Europe. They participated to great festivals together with Khan and people showed respect to women. In addition, the crimes that are committed against women were punished. It shows the importance the women in Turks. With Islam women gained new rights in many issues such as divorce, inheritance, property. In addition, polygamy was restricted and monogamy was encouraged. In Ottoman Empire, which were a Islamic and Turkish state, couldn't be said that womens lived without rights and they were marginalized. A lot of women in Ottoman society who lived in good condition and location according to other contemporary state's women position. Besides, Ottoman women are rather far away from the unethical drawings and discourses of the Westerners. Also, Ottoman women weren't some kind of creatures that lived in a cage without any right and liberty. Archival resources prove these claims to be true. With our study on the records of religious court in Kayseri between 1688 and 1690, we can perceive the women's status, rights and things they could achieve and make a judgement. Key words: Ottoman, woman, right, liberty, Kayseri.