Kayseri Yeşilhisar ilçesi'nde yetişen Beta vulgaris L. (şeker pancarı) bitkisinin iz element miktarı ve ağır metal akümülasyonu açısından izlenmesi

Abstract

Bu çalışmada Kayseri'nin Yeşilhisar ilçesinde 5 farklı bölge (Kilcan , Kesik, Hacılımezarlığı, Kıraç tepe, Hacıbektaş) ve kontrol bölgesi (Dağılgan) olmak üzere 6 farklı lokaliteden toplanan şeker pancarı (Beta vulgaris L.) bitkisinin yaprak, gövde, kök ve yetiştiği toprak örneklerinin, ağır metal (Cr, Zn, Fe, Cu, Co, Cd, Ni, Mn, Pb ve As) içerikleri ICP-MS cihazı kullanılarak analiz edilmiştir. Elde edilen sonuçlar Dünya sağlık örgütü (WHO) ve Toprak kontrol yönetmeliği limit değerlerine göre karşılaştırılması yapılmıştır. Şeker pancarında; Cr konsantrasyonu 1,04 - 5,23 µggˉ¹, Mn konsantrasyonu 12,15 – 78,96 µggˉ¹, Fe konsantrasyonu 24,73 – 390,66 µggˉ¹, Co konsantrasyonu 0 µggˉ¹ -1,43 µggˉ¹, Ni konsantrasyonu 1,13 – 32,64 µggˉ¹, Cu konsantrasyonu 1,02 – 14,78 µggˉ¹, Zn konsantrasyonu 10,13 -104,26 µggˉ¹, As konsantrasyonu 0 – 3,67 µggˉ¹, Cd konsantrasyonu 0 - 0,45 µggˉ¹ ve Pb konsantrasyonu 0,02 – 1,85 µggˉ¹ arasında tespit edilmiştir. Bununla birlikte toplanan örneklerde şeker pancarı, toplanan topraklar fark etmeksizin ağır metal bakımından kirlilik göstermektedir. En düşük kirlilik oranı kontrol grubu iken, en az kirlilik deney grubu içerisindeki topraklarda olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre şeker pancarı bitkisinde bazı metaller (Cd ve Pb) WHO ve Toprak kontrol yönetmeliğine göre sınır değer aşmadığı sonucuna varılmıştır.

In this study, sugar beet (Beta vulgaris L.) plant collected from 6 different localities, 5 different regions (Kilcan , Kesik, Hacılımezarlığı, Kıraç Tepe, Hacıbektaş) and the control area (Dağılgan) in Yeşilhisar district of Kayseri, had leaves, stems, roots and growing areas. Heavy metal (Cr, Zn, Fe, Cu, Co, Cd, Ni, Mn, Pb and As) contents of soil samples were analyzed using ICP-MS device. The obtained results were compared according to the limit values of the World Health Organization (WHO) and Soil Control Regulation. In sugar beet; Cr concentration 1,04 – 5,23 µggˉ¹, Mn concentration 12,15 – 78,96 µggˉ¹, Fe concentration 24,73 – 390,66 µggˉ¹, Co concentration 0 µggˉ¹ -1,43 µggˉ¹, Ni concentration 1,13 – 32 ,64 µggˉ¹, Cu concentration 1,02 – 14,78 µggˉ¹, Zn concentration 10,13 -104,26 µggˉ¹, As concentration 0 – 3,67 µggˉ¹, Cd concentration 0 – 0,45 µggˉ¹ and Pb concentration 0,02 –1,85 µggˉ¹ it was determined between. However, sugar beet in the collected samples shows pollution in terms of heavy metals regardless of the soils collected. While the lowest pollution rate was in the control group, it was determined that the least pollution was in the soils in the experimental group. According to these results, it was concluded that some metals (Cd and Pb) in sugar beet plant do not exceed the limit value according to WHO and Soil control regulations.