Türkiye'nin modernleşme sürecinde Ankara Halkevi ve faaliyetleri (1932-1951)

Abstract

Atatürk'ün önderliğinde Milli Mücadele sonrasında kurulan Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin her alanda hak ettiği seviyeye ulaşabilmesi için köklü değişim ve dönüşümlere ihtiyacı vardı. Bu değişim ve dönüşümlerin temeli milli, bağımsız ve Cumhuriyet vasıflarına sahip, kendi benliğine sahip çıkan bütünleştirmiş bir millet oluşturmaktır. Bu amaçla ve halkın modernleşme sürecinde uyum sağlaması adına sosyal, kültürel ve eğitim alanlarında birçok yeni kurumlar oluşturulmuştur. Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en önemli kültür ve halk eğitimi kurumlarından birisi olan Halkevleri, "milli birlik" ve "milli bütünlük" değerleri çerçevesinde, Atatürk'ün bizzat isteğiyle 19 Şubat 1932'de ilk olarak 14 şehirde kurulmuştur. 19 Şubat 1932'de faaliyetlerine başlayan ve çalışmamızın konusu olan Ankara Halkevi, fonksiyonları ve uygulamaları çerçevesinde Başkentte bulunması ve Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreterliği ile doğrudan yazışması dolayısıyla büyük bir sorumluluk üstlenmiştir. Yüzyıllardan beri süregelen yöneten ile yönetilen arasındaki uçurumu ve halk ile aydın arasındaki kopukluğu ortadan kaldırmayı amaçlamıştır. Bunun yanında yeni kurulan Cumhuriyetin ve Atatürk inkılabı prensiplerinin halk tarafından özümsenmesini sağlamayı ilke edinmiştir. Toplumun kültürel eğitiminde, bilimde ve sanatta çağdaş uygarlık düzeyine ulaşmasını sağlamak ve bu sayede muasır medeniyet seviyesine yükseltilmesi hedeflenmiştir.

Founded under the leadership of Ataturk after the National Struggle, the Republic of Turkey was in need radical change and transformation to reach a level that is well- deserved in every area. The foundation of this change and transformation is to form a unified nation that has national, independent, and Republican qualities and that owns its own identity. To this end, and to help people adapt to the modernization process, many new institutions in social, cultural and educational fields have been established. Community Centers, which is one of the most important cultural and public education institutions of the history of the Republic of Turkey, within the framework of the "national unity" and "national integrity" values, were established at the request of Atatürk firstly in 14 cities on 9 February 1932. Ankara community Center, which started its activities on 19 February 1932 and is subject of this study, within the framework of its functions and implementations, took a great responsibility due to being located in the capital and for direct correspondence with General Secretariat of Republican People's Party (CHP). It aimed to abolish the gap between the governing and the governed between the public and intelligentsia that had been lasting for centuries. In addition to this, the Community adopted as a principle to ensure that the Public internalized the principles of Ataturk's Reforms and of the republic that was established newly. It also aimed that ensure to reach the level of contemporary Civilization in science and art in cultural education of society.