20.yüzyıl başlarında (H. 1329-M.1913/h.1338- M.1922)yılları arasında Afyonkarahisar’da hapishaneler (Hapishanelerde İyileştirme Çalışmaları)

Abstract

XX. yüzyıl başlarında bugünkü adıyla Afyonkarahisar, Hüdâvendigar eyaletine bağlı ve Karahisâr-ı Sâhib sancağı adıyla bilinen bir yerleşim yeriydi. Osmanlı imparatorluğu'nda bu yüzyılın başlarına kadar mahkûmların içerisinde bugünkü anlamda barındırıldığı hapishane kavramı yoktur. Anadolu'da hapishaneler inşa edilene kadar mahkûmlar ya da belli bir süre ceza ödemekle yükümlü bulunanlar, bu cezalarını genellikle kürek-bent ya da kale-bent adı verilen fiziki çalışma koşullarını yerine getirerek tamamlarlardı. Fiziki güç ve kuvvet gerektiren şartlarda icra edilen cezaların çekilmesi sürecinde mahkûmlar sabit cezaevi ya da hapishane adı verilen mekânlarda bulunmamaktaydılar. İlk kurulduğunda, Afyonkarahisar hapishanesi, eski Hükümet konağının ordu bulvarına bakan arka kısmında bulunmakta idi. Bu hapishane, diğer bütün Anadolu taşra hapishaneleri gibi mahkûmların çok zor koşullar altında yaşamlarını sürdürdükleri bir mekân idi. Oldukça bakımsız, sağlıksız olan Afyonkarahisar hapishanelerinde bulunan mahkûmların, barındıkları mekânlarda, yaşam koşullarının iyileştirilmesi maksadıyla, hapishane içerisinde bakım ve onarım yapılması zorunluluk haline gelmiştir.

In early years of 20th century, Karahisâr-ı Sâhib District, known as Afyonkarahisar today, was a residential area affiliated to Hüdâvendigar Province. In Ottoman Empire, there was no concept of prison where the convicts were kept in the current sense till the beginning of this century. Until prisons were built in Anatolia, the convicts or those liable to pay penalties for a certain period used to serve their sentences by fulfilling physical working conditions generally called as ‘confinement in a ship’ or ‘confinement in a fortress’. During such serving of sentence under the conditions requiring physical strength and power, the convicts were not kept in the places called as jail or prison. The first Afyonkarahisar prison was built behind the current City Hall facing the Ordu Avenue. This prison, like all other Anatolian provincial prisons, was a place where the convicts were continuing to live under hard conditions. In order to improve living conditions of the convicts within such squalid and unhealthy prisons in Afyonkarahisar, it became a necessity to perform maintenances and repairs in the prisons.