Toplumsal çözülme ve din olgusunun sosyolojik bir bakış açısıyla değerlendirilmesi: Kayseri örneği

Abstract

16. yüzyıldan bu yana toplumsal açıdan pek çok değişim yaşanmıştır. Bu değişimleri meydana getiren olguların içerisinde hiç şüphesiz aydınlanma, sanayileşme, modernleşme, küreselleşme gibi süreçler vardır. Aydınlanma ve sonrasında gelen modernleşme, sanayileşme, sekülerleşme ve küreselleşme gibi süreçler ulusal ve uluslararası pek çok değişim ve dönüşüme sebep olmuştur. Bu değişimlerin sonucunda başta din ve dini değerler olmak üzere pek çok alanda ve toplumsal ilişkilerimizde de dönüşümler yaşanmıştır. Bu gibi dönüşümler genel anlamda sosyal çözülme olarak adlandırılmaktadır. Bahsedilen değişim ve dönüşümün olumlu pek çok yanı mevcuttur. Ancak bu çalışmada genel anlamda geleneksel bakış açısıyla olumsuz görünen bazı sonuçları ele alınmıştır. Saha araştırması şeklinde yürütülmüş olan bu çalışmada, sosyal çözülmenin toplumsal yapı üzerinde oluşturduğu etkiler ve bu etkilerin din ile bağlantısı ortaya konmak istenmiştir. Bunun yanı sıra yaşanan bu dönüşüm, aile kurumunu ve toplumdaki çeşitli yaş gruplarını farklı açılardan etkilemiştir. Bu etkilerin ortaya konabilmesi ve değerlendirilebilmesi amacıyla sosyal yapı, sosyal çözülme, sosyal çözülmeyi doğuran sebepler, din ve toplum ilişkisi, dinin bütünleştirici ve ayrıştırıcı işlevleri, Kayseri ilinin genel yapısı vs. gibi başlıklar ele alınmıştır. Sosyal çözülme ve din ilişkisinin Kayseri'deki boyutlarını ölçebilmek adına nicel araştırma yöntemi kullanılarak 2019 yılında Kayseri il merkezinde 250 katılımcıya, olasılıklı olmayan örnekleme yöntemleri içerisinden gelişigüzel örnekleme tekniği ile anket uygulanmıştır. Çıkan sonuçlar doğrultusunda tüm dünyada ve Türkiye'de gerçekleşen toplumsal değişme sürecinin Kayseri'de de yaşandığı ve bu sürecin sosyal çözülme gibi etkilerinin de yine aynı şekilde Kayseri'de de mevcut olduğu tespit edilmiştir.

There have been many social changes since the 16th century. There are no doubt that processes such as enlightenment, industrialization, modernization and globalization are among the phenomena that make up these changes. Enlightenment and subsequent modernization, industrialization, secularization and globalization processes have caused many national and international changes and transformations. As a result of these changes, there have been transformations in many areas, especially in religion and religious values, and in our social relations. Such transformations are generally referred to as social disintegration. There are many positive aspects of this change and transformation. However, in this study, some of the results that seem to be negative from the traditional point of view are discussed. In this study conducted in the form of field research, the effects of social disintegration on the social structure and the relationship between these effects and religion were revealed. In addition, this transformation has affected the family institution and various age groups in the society from different perspectives. In order to reveal and evaluate these effects, social structure, social disintegration, causes of social disintegration, religion and society relationship, integrative and discriminatory functions of religion, general structure of Kayseri etc. titles have been discussed. In order to measure the dimensions of the relationship between social dissolution and religion in Kayseri, a questionnaire was applied to 250 participants in Kayseri city center in 2019 by using non-probability sampling method with random sampling technique. In line with the results, process of social change that takes place all over the world and in Turkey also takes place in Kayseri. As a result, the effects of this process like social decay also occur in Kayseri.