Bilgi ifşası (Whistleblowing) farkındalığı: Geleceğin meslek mensupları üzerine bir araştırma

Abstract

İşletmelerde ortaya çıkan ahlaki, etik ve yasa dışı davranışlar işletme ile ilişkili tüm paydaşların önemli kayıplar yaşamasına neden olmaktadır. Söz konusu kayıplara neden olan eylemlerin ve bu eylemleri gerçekleştiren kimselerin sayısı her geçen gün artmakla birlikte ahlaki, etik ve yasalara uygun davranan çalışanların da var olduğu ve bu bakış açısına sahip kişilerin söz konusu olumsuzlukları önleyici ve tespit edici bir reaksiyon gösterdikleri bir gerçektir. Bu kapsamda yaşanılan birçok finansal skandal, skandalın gerçekleştiği organizasyonda yer alan çalışanlar tarafından ihbar edilmekte ve ortaya çıkarılmaktadır. Örnek olarak Suistimal İnceleme Uzmanları Derneğinin (ACFE) 2018 yılında yayınlamış olduğu raporda hile eyleminin ortaya çıkarılmasında en yüksek pay (%33) çalışanlara ait olduğu sonucu bu durumu desteklemektedir. Bu yönüyle ele alındığında bilgi ifşası söz konusu olumsuzlukların ortaya çıkartılmasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu açıklamalar kapsamında bu çalışma bilgi ifşası üzerine kurulmuş ve çalışmada geleceğin muhasebe meslek mensubu adayları olan İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü lisans öğrencileri, yüksek lisans öğrencileri ve Ticaret Liseleri öğrencilerinin bilgi ifşasına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi üzerine odaklanılmıştır. 2020 Aralık- 2021 Ocak döneminde gerçekleştirilen anket çalışması sonuçları genel olarak değerlendirildiğinde, katılımcılar ihbarcılığın gerek işletme gerek çevre gerekse kamu yararını korumak için olması gereken bir davranış biçimi olduğunu belirtmektedirler.

Moral, ethical and illegal behaviors that occur in businesses cause all stakeholders related to the business to experience significant losses. Although the number of actions causing the losses in question and the number of those who carried out these actions is increasing day by day, it is a fact that there are also employees who act in accordance with the moral, ethical and lawfulness and that people with this point of view show a preventive and detecting reaction to these negativities. Many financial scandals experienced in this context are reported and revealed by the employees of the organization where the scandal took place. For example, in the report published by the Association of Fraud Investigators (ACFE) in 2018, the result that employees have the highest share (33%) in revealing the act of fraud supports this situation. In this respect, disclosure of information plays an important role in revealing these negativities. Within the scope of these explanations, this study was founded on information disclosure and the study focused on the evaluation of the opinions of the students of the Faculty of Economics and Administrative Sciences Department of Business Administration, graduate students and Commercial High School students, who are the candidates of the future accounting profession, on information disclosure. When the results of the survey conducted between December 2020 and January 2021 are evaluated in general, the participants state that whistleblowing is a form of behavior that should be in order to protect both the business, the environment and the public interest.