Free-range sistemi, avantaj ve dezavantajları

Abstract

Dünyada ve ülkemizde yumurta üretiminde kullanılan en yaygın ve en ekonomik sistem olan kafes sistemi, son yıllarda hayvan haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle yoğun eleştirilerine maruz kalmış ve alternatif sistemlere geçiş çalışmaları başlamıştır. Avrupa Topluluğu’nun kafeste barındırılan tavuklarla ilgili yaptığı yeni düzenlemelere göre, 2012 yılından sonra geleneksel kafeslerin tamamen yasaklanacağı bildirilmiştir. Alternatif olarak tünekli ve kuşluklu tip kümesler ve serbest gezinmeli (Free-Range) sistem gibi, hayvanların fizyolojik ve davranışsal olarak rahat edebileceği sistemler kullanılmaya başlanmıştır. Free-range sistemi; tavukların hareketlerini kısıtlamadan, temiz hava ve güneş ışığından azami faydalanabildiği, daha sağlıklı koşullarda ve daha az strese maruz kaldıkları, doğadaki çeşitli yiyeceklerden yararlandıkları için beslenme maliyetinin düşük olduğu bir sistemdir. Sistem hayvanlara; serbest dolaşım imkanı, daha sağlam bir iskelet ve iyi bir tüy yapısı, doğal beslenme ile buna bağlı olarak daha kaliteli yumurta ve et üretim olanağı yanında, tüketicilere sağlıklı et ve yumurta tüketim olanağı gibi avantajlar da sağlamaktadır. Bütün bunların yanı sıra, hayvanlarda sağlık problemlerinin artması, canlı ağırlık kazancında yavaşlama, daha fazla yem tüketimi ve yem saçımı görülmesi, hayvanların uzun sürede kesime gelmesi, yüksek işçilik masrafları nedeniyle maliyetin artması ve güvenlik problemleri gibi dezavantajları da beraberinde getirmiştir. Sistemin, avantaj ve dezavantajlarının bilinmesi; yetiştiricilere ışık tutması ve tüketici tercihlerine yön vermesi açısından önemlidir.

Cage system is commonly used and most economic system for egg production in both our country and World. In recent years, since there are many claims about the violation of animal rights, studies are in progress about the founding new alternatives for cage system. According to European Community regulations about raising chickens in cages, traditional cages will be banned after 2012. Different types of systems are started to use like free range, aviary and perchery systems to improve the physiological and behavioral conditions of animals. Free range systems do not affect the moving ability or physiology of chickens negatively; provide them more fresh air and sunshine, so they are exposed to less stress. Moreover, chickens can utilize different food sources in nature by this way, raising cost of chicken will decrease. Free range system provides many advantages for not only producers but also consumers. By this system; chickens are move freely, so have more strong skeleton and feathers. In addition, chickens are fed naturally, so they produce better quality eggs and meat. As a result of this, consumers have chance to buy healthy eggs and meats. Besides all these, increasing health problems, feed consumption, cutting duration, labor cost and security problems are the disadvantages of free range system. Knowing all about the advantages and disadvantages of free range system is important for leading both producers and consumers choices.