AFAD ekiplerinin sosyal katılımları ile tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Amaç: Türkiye’de son yıllarda yaşanan depremler sonucu afetzedeler kadar Afet ve Acil Durum Yönetimi (AFAD) ekipleri de etkilenmektedir. Zor çalışma koşulları, günlük yaşam aktivitelerinin kısıtlanması gibi zorluklarla mücadele etmek zorunda kalmaktadırlar. AFAD ekiplerinin sosyal katılımları ve tükenmişlik düzeylerini incelemek amacıyla bu çalışma planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya ülkemizde son iki yıl içerinde gerçekleşen 6 şiddetinin üzerinde depremlerde görev almış 32 birey ve görev almamış 16 birey dahil edildi. Katılımcıların sosyal katılımlarını incelemek için yarı yapılandırılmış görüşme formu; tükenmişlik düzeyleri incelemek için Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanıldı. İki grup arasındaki tükenmişlik düzeyi farkı Mann Whitney U Testi ile, nitel veriler ise içerik analizi ile incelendi. Sonuçlar: 6 şiddetinin üzerindeki depremlerde görev almış AFAD ekiplerinin yaş ortalaması 39,81±6,93 yıl iken, görev almamış AFAD ekiplerinin yaş ortalaması 41,13±11,63 yıldı. 6 şiddetinin üzerindeki depremlerde görev almış AFAD ekiplerinin tükenmişlik düzeyinin, büyük bir depremde görev almamış AFAD ekiplerine göre istatistiksel olarak daha yüksek olduğu görüldü (p<0,05). Sosyal katılım ile ilgili sorulara verdikleri cevaplar ise sosyal katılımın kısıtlandığı yönündeydi. Tartışma: Depremin şiddetinin artması ile çalışma koşullarının zorluğu, sosyal aktivitelere katılımı kısıtlandırdığı gibi tükenmişlik düzeyini de artırmaktadır. AFAD ekiplerinde tükenmişliğe neden olan ve sosyal katılımı kısıtlayan faktörlerin araştırıldığı ve örneklem sayısının daha geniş olduğu ileri çalışmaların yapılmasını önermekteyiz.