Özet:
Amaç: Şizofreni, bireylerin bilişsel ve sosyal işlevsellerini bozan önemli bir bozukluktur. Sosyal işlevselliklerinde
gözlenen kötü prognozlar nedeni ile ilaç tedavisine ek olarak semptomların düzelmesinde sosyal işlevlerin artışında
etkisi olacak sosyal beceri eğitimi (SBE) uygulanmaya başlanmıştır. SBE ile şizofrenili bireylerin sosyal alanda
işlevselliklerini arttırarak özerkleşmeleri amaçlanmaktadır. Bu derleme, şizofrenili bireylere verilen SBE’nin
etkinliğini incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Dahil edilme kriterleri kullanılarak toplam 155
çalışmaya ulaşıldı. Literatür taramasının son aşamasında, kalan 48 çalışmanın tam metinleri okunarak, dahil edilme
kriterlerine uymayan 97 çalışma dışlandı. Sonuç olarak 10 çalışma ile derleme yapılmasına karar verildi. Sonuçlar:
İncelenen çalışmaların sonucunda değerleme ölçütleri oluşturulmuştur. Oluşturulan ölçütler; sosyal işleyiş, başarılı
bir iş bulma ve sürdürmek, semptomlar (pozitif/negatif), yaşam kalitesi, ilaç tedavisine uyum, içgörü, performans,
depresyon ve anksiyete düzeyi, intihar olasılığı, motivasyon, benlik saygısı, yaşam memnuniyeti, temel bakım
becerileri, duyguları ifade etme, problem çözmeden oluşan 16 başlık altında değerlendirilmiştir. Tartışma:
Çalışmaların ortaya koyduğu sonuçlar doğrultusunda SBE’nin şizofrenili bireylerin semptomlarının iyileşmesinde,
depresyon ve anksiyete düzeylerinin azalmasında, benlik saygısı, performans, motivasyon, yaşam kalitesini
artırmada etkin olduğu gözlenmiştir. Bu nedenle bu çalışma birçok farklı ülke ve yılda yapılan şizofrenili bireylerin
sosyal ve semptomatik olumsuzlukların tedavisinde bilişsel ve toplumsal işlevselliği iyileştirmeyi hedef alan sosyal
beceri eğitiminin etkinliğini değerlendirmesi açısından önem taşımaktadır.