Abstract:
Yaşadığımız yüzyılın gereklilikleri ile uyumlu olarak öğretim programlarında farklı beceri alanlarına yer verilmiştir. Alana özgü kazandırılması gereken beceriler çerçevesi, bilimsel bilginin günlük yaşamda kullanılmasına yönelik bilimsel süreç becerileri, temel yaşam becerileri ve mühendislik tasarım becerilerini kapsamaktadır (MEB, 2018). Günlük yaşam problemlerin çözümüne ya da bir ihtiyacın karşılanmasına yönelik toplumsal ve ekonomik değer yaratma süreci, girişimcilik becerisini gerektirmektedir. Alanyazında, inovatif ve yaratıcı fikirlerin girişimci eyleme dönüştürülmesi amacıyla girişimcilik becerilerinin kazandırılmasına katkı sağlayan eğitim faaliyetlerinin yürütülmesi önerilmektedir (European Commission, 2014). Bu çerçevede girişimcilik odaklı bütünleştirilmiş beceri etkinliklerinin tasarlanması önem kazanmaktadır. Nitekim, girişimcilikte karar vermeye dönük yapılan analiz, muhakeme ve değerlendirme süreçleri bireylerin değer sisteminden etkilenmektedir (Herdem & Çinici, 2021). Çünkü değerler, bilgi, beceri ve davranışlar arasında bütünlüğü sağlayan köprü görevi taşır (MEB, 2018). Dolayısıyla girişimcilik ile ilişkilendirilen değerlerin araştırılması gereği ön plana çıkmaktadır. Ayrıca, diğer yaşam becerilerinin sentezi olarak kabul gören girişimcilik, faklı becerilerin etkili çalıştırılması ile ortaya çıkmakta, aynı anda diğer becerileri faaliyete geçirmektedir (Nkechi vd., 2012). Bu anlamda, girişimcilik ile ilişkilendirilen alana özgü diğer becerilerin de araştırılması ihtiyacı doğmuştur. Bu araştırmanın temel amacı, farklı branşlarda lisans eğitimi gören öğretmen adaylarının bir konu bağlamında hazırladıkları girişimcilik odaklı bütünleştirilmiş beceri etkinliklerinde, girişimcilikle ilişkilendirdikleri değerlerin ve diğer alana özgü becerilerin tespit edilmesidir. Aynı zamanda sınıf düzeyi ve dersler temelinde öğretilebilecek değerler farklılık göstermekte, bu değerleri kazandırmak için izlenecek yollar da farklılaşmaktadır (TEDMEM, 2017). Bu bağlamda araştırmada, girişimcilik becerisi ile ilişkilendirilen diğer beceri ve değerlerin kazandırılması için öğretmen adaylarının tercih ettikleri öğretim yöntemlerinin betimlenmesi hedeflenmektedir. Bu araştırma nitel betimsel araştırma deseni ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu; Eğitim Fakültesi’nin farklı lisans programlarında ve farklı sınıf düzeylerinde öğrenim gören öğretmen adayları oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının girişimcilik temasında tasarlanan şablonda bireysel hazırladıkları “etkinlik formları” araştırmanın veri kaynağını oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarına ait dokümanlardan elde edilen verilerin analizinde içerik analizi kullanılacaktır. İçerik analizi ile, incelenen olguya ait temaların daha derin incelenerek farkedilemeyen yeni temaların keşfedilmesi hedeflenmektedir (Strauss & Corbin, 1990; Yıldırım & Şimşek, 2013, s. 256, 259). Öğretmen adaylarının hazırladıkları dokümanlar, beceri, değer ve pedagojik alan bilgisinin alt boyutları çerçevesinde araştırmacı tarafından belirlenen ölçütler bakımından değerlendirilecektir. Bu ölçütler arasında “konu alanı, konunun ilişkilendirildiği disiplinler, girişimcilik ile ilişkilendirilen beceriler, girişimcilik ile ilişkilendirilen değerler, beceri ve değerlere yönelik öğretim stratejileri bilgisi” bulunmaktadır. Nitel kodlamaların güvenirliğini sağlamak amacıyla alanında uzman akademisyen görüşü alınarak Miles ve Huberman’ın kodlayıcılar arası uyum düzeyi hesaplanacaktır. Aynı zamanda girişimcilik ile ilişkilendirilen alana özgü beceriler ve değerler temaları, öğretmen adaylarının dokümanları doğrultusunda gerekçelendirilerek açıklanacak, doğrudan alıntı örneklerine yer verilecektir. Farklı konular bağlamında girişimcilik temalı etkinlik hazırlama süreçlerinin öğretmen adayları için yeni birer tecrübe olduğu ve değerlerle ilişkilendirmede zorlandıkları düşünülmektedir. Öğretmen adaylarının etkinliklerinde yer verdikleri beceri ve değerlerin, daha çok ilkokul ve ortaokul öğretim programlarında bulunan kök değerler ile alana özgü beceriler olduğu tahmin edilmektedir. Girişimcilik ile hangi beceri ve değerlerin sıklıkla ilişkilendirildiği hususunda bir öngörüde bulunulamamakta, yapılacak analizler neticesinde tespit edilecektir. Öğretmen adaylarından, etkinliklerini yapılandırmacı yaklaşıma dayalı alternatif öğretim yöntemleri ile tasarlamaları beklenmektedir.