Ümmü Seleme (ö. 62/681) örnekliğinde erken dönem İslam tarihinde kadın ve hicret olgusu

Abstract

Cahiliye’den günümüze kadının ele alındığı çalışmamızın ana temasını,cahiliye döneminde kadın, cahiliye döneminin önemli kadın şair portrelerinden Hind bint Nu’mân’ın cahiliye şiiri çerçevesinde hayatı, kadim gelenekte kadının yerini göstermesi bakımından Talmud’un kadınlar kitabı, Kur’ân’da kadının konumuna işaret etmesi bakımından Kur’ân’daki kadın diyaloglarına ilişkin retorik dil, Hz. Peygamber döneminde kadının toplumsal hayatın her sahasında mümtaz bir yerde olduğunu göstermesi bakımından hadisler çerçevesinde Hz. Peygamber nezdinde kadının konumu, Hz. Hatice validemizin manzum/mensur metinler bağlamında hayatı, Allah yolunda iki hicretiyle temayüz etmiş kadın sahâbî portrelerinden ve Hz. Peygamber’in eşlerinden Ümmü Seleme’nin İslam tarihindeki yeri, İslâm ilim geleneğindeki konumunu göstermesi bakımından sûfî tabakâtında yer verilen kadın sûfîlerin temel nitelikleri, kadınlara dair söylemlere atıa bulunması bakımından feminist söylemlerin Kur’ân yorumlarına etkisi teşkil etmektedir.Çalışmamızda cahiliyeden günümüze kadın konusu, Kur’ân ayetleriyle,hadislerle, Câhiliye şiirleriyle, kadim gelenekle, manzum/mensur metinlerle ve İslâmî ilimler çerçevesinde incelenmekte, kadının rolü, statüsü ve konumu İslam ilim geleneğinde farklı konular çerçevesinde ele alınmaktadır.