Mehmet Rauf'un Cumhuriyet romanı: Harabeler

Abstract

22 Temmuz 1926-22 Nisan 1927 tarihleri arasında Cumhuriyet gazetesinde 155 sayı tefrika edilen Harabeler; aşka, kadın-erkek ilişkilerine, sosyal ve kültürel hayata odaklanan bir İstanbul romanıdır. “Yunus Nadi Beyefendi”ye ithaf edilen roman; Kadıköy, Beyoğlu ve Büyükada’nın eğlence mekânlarını, İstanbul sosyetesinin yaşam tarzını işler. Yazarın diğer eserlerinde olduğu gibi aşk ve kadın romanın merkezini oluşturur. Ancak Harabeler’in yazarın diğer romanlarından ayrılan yönü, sosyal eleştiriye de yer vermesidir. Eserde, Cumhuriyet sonrası yaşanan toplumsal değişimlere, alafrangalığın yozlaştırıcı yönlerine, Batılılaşmanın sosyal ve kültürel hayat üzerindeki etkisine dikkat çekilir. Batı merkezli bir eğitim sürecinden geçmiş olan roman başkişisi Nuri Süha’nın bakış açısından anlatılan olaylarda özellikle sosyal ve kültürel hayatta yaşanan değişimler, Cumhuriyet ile birlikte farklılaşan yaşayış tarzı dikkat çekici bir şekilde işlenir. Bu çalışmada, romanda yer alan toplumsal çözülme ve değişimler ele alınmış, romandan yapılan alıntılarla Mehmet Rauf’un bu eserinde sadece aşk ve kadın konusunu işlemediği ortaya konulmuştur. Böylece yazarın daha çok bilinen Halâs adlı romanı gibi Harabeler’in de aşk ve eğlence hayatının dışında sosyal ve millî meselelere yer veren bir roman olduğu tespit edilmiştir.