Hasâis ve Delâil Edebiyatında Hz. Peygamber’e atfedilen hissî mûcizelerin kur’an çerçevesinde değerlendirilmesi

Abstract

Bu çalışmanın konusu ve kapsamı hasâis ve delâil edebiyatında yerleşik olan Hz. Peygamber algısının Kur’an, sünnet ve akıl temelinde tahlil ve değerlendirilmesi şeklinde ifade edilebilir. Hasâis ve delâil edebiyatı salt Hz. Peygamber’e nispet edilen özellikleri ve mûcizeleri ihtiva eden; bunun yanında onun nübüvvetini ispat etmeyi amaçlayan eserlerden oluşmaktadır. Bu eserler Hz. Peygamber’i fevkalbeşer gösteren rivayetlerden müteşekkildir. Kur’an’da Hz. Peygamber’in risalet öncesi ve sonrası hayatında hissî mûcizegösterdiğine dair sarih atıflar bulunmamakta ve İsrâ 17/59. ayette de belirtildiği gibi müşriklerin mûcize taleplerine karşı menfî bir tavır ortaya konulmaktadır. Buna mukabil birçok rivayette Hz. Peygamber’e atfedilen olağanüstü hadiseler ve özelliklerden söz edilmektedir. Bu çalışmada Kur’an’ın mûcizekarşısındaki tutumundan hareketle Hz. Peygamber’e hissi mûcizelerin verildiği şeklindeki anlayışın ne kadar doğru olduğu ortaya konulacaktır. Bu çerçevede ilkin delâil, hasâis ve mucize kavramlarına değinilecek; ardından şakkı-sadr ve inşikâk-ı kamer özelinde Hz. Peygamber’e nispet edilen mûcizelere değinilecektir. Böylece hasâis ve delâil kitaplarındaki peygamber algısının Kuran’la örtüşüp örtüşmediği de ele alınacaktır.