Mesleki karar envanteri faktör yapısına ait farklı ölçme modellerinin doğrulayıcı faktör analizi ile incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin mesleki kararsızlık düzeylerini ölçmek için Çakır (2004) tarafında geliştirilen Mesleki Karar Envanterinin faktör yapısını farklı modeller çerçevesinde doğrulayıcı faktör analiziyle incelemektir. Mesleki Karar Envanterinin ön çalışmasında Çakır (2004) tarafından açımlayıcı faktör analizi ile envanterin faktör çözümlenmesi yapılmıştır. Envanterin geliştirilme aşamasında 5 faktör toplam 30 madde içeren formu ortaya konulmuştur. Bu araştırmada ise ön çalışmada ortaya konulan yapı tek boyut, ilişkili birinci düzey, ilişkisiz birinci düzey, ikinci düzey ve iki-faktör model olmak üzere 5 farklı model çerçevesinde doğrulayıcı faktör analizi ile test edilmiştir. Yapılan doğrulayıcı faktör analizlerinde, Mesleki Karar Envanterinin ikinci düzey yapısının bir model olarak doğrulandığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu doğrultuda İçsel Çatışma, Kendini Yeterince Tanımama, Meslek ve Alan Bilgisi Eksikliği, Meslek Seçiminde Akılcı Olmayan İnançlar ve Dışsal Çatışmalar değişkenlerinin Mesleki Karar yapısını oluşturduğu söylenilebilir. Ayrıca genel yapı olan Mesleki Karar üzerinde en çok etkiye sahip değişkenin Meslek ve Alan Bilgisi Eksikliği olduğu belirlenmiştir. Envanter için hesaplanan ortalama açıklanan varyans ve yapı güvenirlik katsayılarının da yeterli düzeydedir.