Yöre halkının turizmin etkilerine yönelik algıları: Karadeniz bölgesindeki illeri konu alan çalışmaların bibliyometrik analizi

Abstract

Turizm faaliyetlerinin gerçekleştiği bölgelerde zaman içinde olumlu ve olumsuz birçok etki ortaya çıkmaktadır. Bu etkiler, genel olarak çevresel, ekonomik ve sosyo-kültürel olarak görülmektedir. Şüphesiz ki bu etkilerden en çok etkilenen turistik bölgelerde yaşayan yerel halktır. Yerel halkın turizmin etkilerini olumlu algılamaları o bölgede turizmin gelişimine önemli ölçüde katkılar sağlamaktadır. Ülkemizde yerel halkın turizmin etkilerine yönelik algılarını inceleyen araştırmaların sayısı fazla olsa da konu ile ilgili yapılmış araştırmaları bibliyometrik analiz ile bir arada inceleyen bölgesel bazda sınırlı sayıda araştırma bulunmaktadır. Bibliyometrik analiz, turizm literatüründe konuya ilişkin mevcut durumu belirlemek ve ortaya çıkarmak için sıkça kullanılaktadır. Bu bağlamda bu çalışmanın amacı, yerel halkın turizmin etkilerini algılamalarına yönelik yapılmış araştırmaları Karadeniz Bölgesi özelinde çeşitli kriterler (çalışmaların yıllara göre dağılımı, illere göre dağılımı, yayın türü, yazar sayısı, araştırma yöntemi ve temel bulgular) açısından analiz etmektir. Yapılan analiz sonucunda, en fazla araştırmanın 2015 yılında yapıldığı ve en fazla araştırmaya konu olan ilin Karabük olduğu belirlenmiştir. Bu araştırmaların en fazla makale olarak ele alındığı ve tek yazarlı yayınların çoğunlukta olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan araştırmalarda en çok nicel yöntem kullanıldığı da belirlenmiştir. Temel bulgular bakımından bölgede yerel halkın turizm etkilerini genel olarak olumlu olarak algıladıkları ancak, turizmin olumsuz etkileri konusunda ise genel olarak çevresel etkileri algılansa bile bazı görüş farklılıkları bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca bölgede yerel halkın turizmin etkilerini algılamalarına yönelik yapılan araştırmaların yetersiz olduğu saptanmıştır.