Ortaokul öğrencilerinin mevsimler konusundaki anlayışlarının incelenmesi: Bir karma yöntem araştırması

Abstract

Bu çalışmanın amacı 8. sınıf öğrencilerinin mevsimlerin oluşumu konusundaki anlayışlarını bütünleştirici karma yöntem kullanarak karşılaştırmaktır. Bu amaç doğrultusunda önce nicel veriler, sonra nitel veriler son olarak da birleştirilmiş veriler incelenmiştir. Araştırma 2020–2021 öğretim yılının ilk yarısında İç Anadolu illerinden birinde toplam 7 okulda öğrenim gören ve “mevsimlerin oluşumu” konusuna ilişkin öğrenme sürecini tamamlamış sekizinci sınıf öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Nicel veriler için çoktan seçmeli 27 sorudan oluşan geçerliği ve güvenirliği sağlanmış bir başarı testi geliştirilmiştir. Nitel veriler için ise uzman görüşlerine başvurularak öğrenci çizimleri ve açıklamalarından yararlanılmıştır. Öğrencilerin çoktan seçmeli test puanlarının (%46,7), çizimlerinden elde edilen puanlarına (%38) göre daha yüksek olduğu izlenmekle birlikte aynı konulardaki başarı puanları paralel olarak artmış veya azalmıştır. Nicel ve nitel veriler incelendiğinde katılımcıların yetersiz bilgiye sahip oldukları veya yanılgı yaşadıkları kısmın; Dünya’nın hareketleri, eksen eğikliği ve uzaklık teorisi olduğu belirlenmiştir. Evrenin üç boyutu birlikte düşünüldüğünde, öğrencilerin mevsimlerin modelini, genellikle aynı bakış açısıyla çizdikleri saptanmıştır. Farklı bakış açıları kullanılarak hazırlanan sorularda ise zorlandıkları görülmüştür. Buradan hareketle ders kitapları ve öğretim etkinliklerinin öğrencilerin zihinlerinde oluşturduğu parçaları birleştirmede yetersiz kaldığı söylenebilir. Öğretim materyallerinde, evrenin farklı noktalarından görünümlerini içeren karşılaştırmalı çizimlere yer verilmesinin konu ile ilgili anlayışları geliştirmede fayda sağlayacağı düşünülmektedir.

The aim of this study is to compare 8th-grade students' understanding of the formation of the seasons using the integrative mixed method. For this purpose, first quantitative data, then qualitative data, and finally the combined data were examined. The research was carried out with eighth-grade students who attended a total of 7 schools in one of the Central Anatolian provinces in the first half of the 2020-2021 academic year and completed the learning process on "the formation of the seasons". For quantitative data, an achievement test with 27-question multiple-choice validity and reliability was developed. For qualitative data, students' drawings and explanations were used by referring to expert opinions. Although it is observed that the multiple-choice test scores of the students (46.7%) are higher than the scores obtained from the drawings (38%), their success scores on the same subjects have increased or decreased in parallel. When the quantitative and qualitative data are examined, it is observed that the part of the participants having insufficient information or having mistakes; It has been determined that the movements of the Earth are axial inclination and distance theory. When the three dimensions of the universe are considered together, it has been determined that the students generally draw the models of the seasons from the same perspective. It was observed that they had difficulties in the questions prepared using different perspectives. From this point of view, it can be said that textbooks and teaching activities are insufficient to combine the pieces formed in students' minds. It is thought that using comparative drawings containing views of the universe from different points in the teaching materials will improve the understanding of the subject.