Kültürel bağlamda Kapadokya bölgesinde bulunan Grek harfli Türkçe kitabelerin dili

Abstract

Anadolu’da Türkçe konuşan, yazılarında Grek asıllı Karamanlı alfabesini kullanan ve Ortodoks Hristiyanlar olarak adlandırılan Karamanlılar, özellikle Anadolu (Karaman, Konya, Kayseri, Isparta, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Burdur, Aydın ve Karadeniz vb.), İstanbul, Suriye ve Balkanlarda yaşamışlardır. Karamanlı Ortodoks Türklerin Anadolu’da en yoğun yaşadığı bölge ise Kapadokya’dır. Kapadokya’da (Nevşehir Merkez, Ürgüp, Mustafapaşa), Derinkuyu (Suvermez, Yazıhöyük, Zile), Niğde (Gölcük, Misti/Misli Fertek, Sementra, Andaval, Hasköy, Aravan/Kumluca, Kurdanos/Hamamlı, Bor), Aksaray (Güzelyurt, Uluağaç), Kayseri (İncesu, Zincidere, Pınarbaşı, Endürlük, Develi) yaşamakta olan Karamanlı Ortodoks Türkler, TBMM ile Yunan Hükümeti arasında 30 Ocak 1923 tarihinde imzalanan “Yunan ve Türk Halklarının Mübadelesine İlişkin Sözleşme ve Protokol”gereğince 1 Mayıs 1923 tarihinden itibaren Yunanistan’a zorunlu göçe tabi tutulmuştur. Bu zorunlu göç neticesinde, günümüzde Yunanistan’ın Selanik, Larissa, Eviya Adası, Kavala, Atina, Prea, Halkida gibi yerleşim yerlerinde yaşayan Karamanlı Ortodoks Türkler, göçmek zorunda kaldıkları topraklarda büyük bir kültürel mirasın parçası olarak Karamanlıca kitabeler bırakmışladır. Makalede, Kapadokya bölgesinde bulunan ve Karamanlı Ortodoks Türklerden günümüze kadar ulaşmış kitabelerin dil özellikleri, bu kitabelerin içerik ve işlevleri ile Karamanlı Ortodoks Türklerin kültürel mirasları gibi konular değerlendirilecektir. Kapadokya bölgesinde bulunan bu kitabelerin Karamanlı Ortodoks Türklerin hayatındaki önemi, tarih ve kültür bağlamında ortaya konmaya çalışılacaktır.