Kuraklık stresine karşı bor bileşiklerinin soyada (Glycine max. L.) büyüme parametrelerine etkisi

Abstract

Bu çalışmada materyal olarak soya (Glycine max. L.) tohumları farklı bor bileşiklerinden oluşan, kontrollü koşullarda (25±2 C) yetiştirilmiştir. Çalışmada sırasıyla; potasyum tetraborat tetrahidrat, amonyum tetraborat tetrahidratt ve sodyum bor hidrürden 1 mg/l, lityum tetraborat tetrahidratt ve sodyum tetraborat dekahidrattan 100 mg/l olmak üzere 5 grup belirlenmiştir. Kullanılan dozlar daha önce yapılan ön çalışmada belirlenmiştir. Soya fideleri zamana bağlı olarak (kontrol, 3, 6, 9, 12, 15 ve 18 gün) farklı kuraklık uygulamalarına maruz bırakılarak yapraklarda klorofil, MDA, prolin ve iyon miktarları ölçülmüştür. Kuraklık stresine karşı bor bileşiklerinin uygulanması amacıyla yapılan araştırmada, soya bitkisinin bor bileşiklerine karşı tolerans sınırlarının çok dar olduğu saptanmıştır. Araştırmada stres+potasyumlu bor grubunda, klorofil ve prolin miktarı artmış, MDA miktarı kontrolle aynı seviyelerde olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlara göre potasyum tetraboratın 0.1 mg/l doz uygulamasının en uygun eşik değeri olduğu ve kuraklığa karşı tüm parametrelerin birbirlerini destekler nitelikte olduğu ve en iyi sonucu verdiği tespit edilmiştir.

In this study, soybean seeds (Glycine max. L.) were grown under controlled conditions (25±2 C) composed of different boron compounds. In the study, 5 groups were determined respectively as potassium tetraborate tetrahydrate (1 mg/1), ammonium tetraborate tetrahydrate (1 mg/1), sodium boron hydride (1 mg/1), lithium tetraborate tetrahydrate (100 mg/1), and sodium tetraborate decahydrate (100 mg/1). The doses used in this study were determined according to the results of a preliminary study. Soybean seeds were exposed to different amounts of drought stress based on time (control, 3, 6, 9, 12, 15, and 18 days). Chlorophyll, MDA, amounts of proline and ion in leaf samples were measured. In this study which was conducted in order to apply boron compounds against drought stress, it was determined that tolerance limits of soybean plant for boron compounds is very narrow. In the study, it was revealed that amounts of chlorophyll and proline increased in stress+potassium boron group while the amount of MDA was the same as in the control group. According to the results, it was determined that 0.1mg/l potassium tetraborate application was the most appropriate threshold level and that all the parameters supported each other against the drought and yielded the best results.