Elektrodinamik sarsma tablası deneylerinde kullanılan offline tuning tekniği ve çerçeve sarsıcı etkileşiminin azaltılması

Abstract

Sarsma tablası deneyleri, fiziksel modellerin doğal titreşim frekansları, mod şekilleri, sönüm oranları gibi lineer davranışlarına karşılık gelen modal parametreleri ile bu modellerin gerçekçi yer hareketleri altında (tarihsel ve/veya sentetik ivme kayıtları) oluşan atalet kuvvetlerine vermiş olduğu tepkilerin çalışılması amacı ile kullanılan deney yöntemlerinden biridir. Ancak, sarsma tablası deneyleri yapı mühendisliği alanında kullanılan diğer deney yöntemlerine göre (quasi-statik, pseudo-dinamik, hibrit, ve efektif kuvvet yöntemi vb.) daha pahalı ve daha karmaşık bir yöntem olmasında dolayı ülkemizde halen ciddi bir uygulama alanı bulamamıştır. Şekil 1’de küçük ölçekli masaüstü sarsma tablasına ait bir örnek gösterilmiştir. Küçük veya büyük ölçekli tüm sarsma tablası deneylerinde karşılaşılan en temel problemlerden biri sarsma tablasına gönderilen yer hareketi sinyalinin tabla üzerinde tam olarak oluşturulamamasıdır. Bu durum girdi (input) ve çıktı (output) sinyalleri arasındaki çakışma problemi olarak nitelendirilebilir (Şekil 2). Yörünge takibi için PID tabanlı yer değiştirme kontrolü, adaptif, PID + feedforward etkili ve offline iterasyon tabanlı yöntemler kullanılmaktadır. Çalışmada yörünge takibi için offline iterasyon tekniği incelenmiştir. Bu teknik ileride betonarme bir çerçeve üzerine yerleştirilecek sarsıcı ile çerçeve etkileşimin azaltılması amacıyla da kullanılacaktır.