Yayınlarda yer alan okul yöneticilerinin yeterliklerinin analizi (ULAKBİM 2004-2016)

Abstract

Toplumların değişme hareketlerini başlatan, bireyleri sosyal hayata hazırlayan, bireylere kuramsal ve uygulamaya dönük bilgilere vererek yeni neslin de bilgi birikimine sahip olmasına katkı sağlayan okulların yönetilmesinde okul yöneticilerine büyük rol düşmektedir. Bu bağlamda, okul yöneticilerinin okul sistemi içerisinde yer alan en yakın birimden okul çevresinde yer alan en uzak birime kadar birçok noktada çeşitli yeterliklere sahip olması gerekebilir. Bu çalışmada okul yöneticilerinin yönetsel yeterlikleri üzerine yapılan yayınların doküman analizi yöntemiyle incelenmesi amaçlanmıştır. Okul yöneticilerinin yönetsel yeterlikleriyle ilgili olarak Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) veri tabanında tam metinlerine ulaşılabilen 45 makalenin tamamı üzerinde çalışılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, okul yöneticilerinin yönetsel yeterlikleri ile ilgili yapılan çalışmalarda kullanılan anahtar sözcükler bağlamında öne çıkan yeterlikler “Liderlik, İletişim, Değişim Yönetimi, Teknolojik Yeterlikler, İnsan Kaynakları Yönetimi, Duygusal-sosyal Yeterlikler ve Çatışma Yönetimi” yeterlikleridir. Ayrıca, bu çalışma sonucunda okul yöneticilerinde en fazla yer alan yeterlikler ile yöneticilerin en az sergilediği yeterlikler ilgili alan yazından faydalanılarak altı tema altında toplanmıştır. Bu temalar, Kaynak Yönetimi, Duygusal-sosyal yeterlikler, Kişisel-Ahlaki Yeterlikler, Teknik Yeterlikler, Eğitimsel-Öğretimsel Yeterlikler ve Örgütsel Yeterliklerdir. Bu çalışma sonrasında ortaya çıkan temaların ve bu temalar altındaki yeterliklerin tümü Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı altında yer alan lisansüstü programların çalışma alanları arasındadır. Buradan hareketle, okul yöneticilerinin atanmasında Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı altında yer alan lisansüstü programlardan alınacak mezuniyet derecesi şartının aranması önerilmektedir.