Avanos kırmızı çömlek bünyesine uygulanan sırlarda renk oluşumlarının incelenmesi

Abstract

Farklı reçetelerdeki seramik çamur bünyeler üzerine uygulanan sırlar, çamurun içinde bulunan hammaddelerin özelliklerinden dolayı reaksiyonlar gösterebilmektedir. Pişme derecesi, pişirim teknikleri, fırın atmosferi ve daha pek çok etken sırlarda çeşitli reaksiyonlara neden olabilmektedir. Bunlar arasında, sırın bünyeye tutunması, bor tülü oluşumu, akışkanlık durumu, renk özelliklerinde farklılıklar gibi örnekler verilebilir. Araştırma kapsamında, Avanos bölgesine ait iki ayrı kırmızı çömlek çamuru seçilerek bisküvi pişirimlerinin ardından uygulanan sırların renkleri ölçülmüştür. Çalışmada, üç farklı kompozisyon hazırlanarak 1350ºC’de ergitilmiş ve suda şoklanarak firitler elde edilmiştir. Öğütülme aşamasından sonra sırlar bünyeler üzerine uygulanarak 1000ºC’de pişirilmiştir. Ürünlerin kromatik koordinatları (L*, a*, b*) Minolta CM-3600d renk ölçüm cihazı ile yapılmış ve elde edilen renk değerleri kıyaslanmıştır. Deney plakaları dışında, aynı kil bünyelerden artistik formlar şekillendirilerek dokulu yüzeylerdeki etkileri gözlemlenmiştir.