Okullarda sosyal adalet algısının incelenmesi

Abstract

Amaç: Bu araştırmanın amacı, yönetici ve öğretmenlerin sosyal adalet davranışlarını ve algılarını belirleyerek devlet okullarındaki sosyal adaletin durumunu ortaya koymaktır. Böylelikle sosyal adaletin okullarda etkin hale gelmesi için önerilerin belirlenmesi mümkün olacaktır. Yöntem: Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Çalışma grubunu Eskişehir ili merkez Odunpazarı ve Tepebaşı ilçelerindeki ilkokul, ortaokul ve lise kademelerinde 2015-2016 eğitim-öğretim yılında görev yapan yönetici ve öğretmenler oluşturmaktadır. Çalışma grubunun seçiminde, amaçlı örnekleme yöntemlerinden kolay ulaşılabilir durum örneklemesi yöntemi kullanılmıştır. Veriler yarı-yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Görüşme yoluyla elde edilen veriler bilgisayar ortamında metne dönüştürülmüş, dönüştürülen metin betimsel analiz yoluyla çözümlenmiştir. Bulgular: Bulgular sosyal adaletin tanıyıcı, dağıtıcı ve demokrasi (katılım) boyutlarına göre sınıflandırılmıştır. Tanıyıcı boyuttaki bulgulara göre, ayrımcılığın okullarda kendine yer bulamadığı görülmüştür. Dağıtıcı boyuttaki bulgulara göre, eşit ve adil eğitim konularında okulların durumunun genel anlamda iyi olduğu, ancak geliştirilmesi gerektiği tespit edilmiştir. Demokrasi (katılım) boyutundaki bulgulara göre ise, daha fazla katılıma ve fikir özgürlüğüne ihtiyaç duyulduğu anlaşılmıştır. Sonuç ve Tartışma: Okullarda sosyal adalet bilincinin var olduğu, çeşitli uygulamalarda ortaya çıktığı anlaşılsa da hâlâ iyileştirilmesi gereken noktalar vardır. Okullarda sosyal adaleti geliştirmek, sosyal adaletin içerdiği kavramları eğitimcilerin anlayışlarına ve öğretim davranışlarına yerleştirmek için çeşitli uygulamalar ve politikalar geliştirilmesi gerekmektedir.