Hoşgörü önderi Hünkâr Hacı Bektaş Velî

Abstract

Hacı Bektaş Velî, Horasan’dan gelip Sulucakarahöyük’e yerleşen, Anadolu’nun Türkleşmesi ve İslamlaşmasında da çok önemli rol oynayan bir Türk büyüğü ve İslam bilginidir. Ömrünü İslam’a, Kuran’a ve insanlığa adamış bir gönül eridir. İman, ibadet ve ahlak başta olmak üzere İslam dininin temel prensiplerini tasavvufî bir yorum ile açıklamış bir yol önderidir. Hem dinî ve ahlakî hem de sosyal ve kültürel konularda O’nun Türk-İslam toplumuna ve tüm dünyaya verdiği mesajlar canlılığını hâlâ devam ettirmektedir. Hacı Bektaş Velî, bir taraftan örnek hayatı ve eserleri ile karanlıkları aydınlatmış, diğer yandan da sevgi ve hoşgörü ile gönüllere taht kurmuştur. Ömrü boyunca düşmanlıkların ortadan kaldırılıp barış ve huzur içerisinde yaşanması için çalışmıştır. Her türlü kavga ve kötülüklerin terk edilerek sevgi, saygı ve hoşgörü içerisinde yaşanması için mücadele etmiştir. “Her ne ararsan kendinde ara” diyerek başkalarını suçlamak yerine sorumlu davranmayı öğütlemiştir. “Yetmiş iki milleti bir gör” ve “Düşmanın dahi insan olduğunu unutma” sözleri ile de insana verdiği değeri ortaya koymuştur. “Bir olalım, iri olalım, diri olalım” diyerek imkânları birleştirmenin yolunu göstermiş, bunu başarmak için ise tüm insanlara “gelin canlar bir olalım” diye çağırmıştır. O’nun öğreti ve mesajlarına en fazla ihtiyaç duyulan günümüzde O’nu ve mesajlarını anlamakta yarar görülmektedir. Bu çalışmada bu amaca ulaşmak için gayret gösterilmiştir.

Hacı Bektaş Velî is a leading Turkish figure and Islamic scholar who came from Horasan and settled at Sulucakaracahöyük, and who had an important role in Turkifying and Islamising Anatolia. He devoted his life to Islam, Koran and to humanity. He explained the main principles of Islam, especially faith, worship and morals. The messagesthat he gave to the Turkish-Islamic society and to the world about religious, morals, social and cultural subjects still preserve their liveliness. On the one hand, Hacı Bektaş Velî illuminated the darkness through his life and works; on the other hand, he gained the love of people with his love and clemency. He tried for the elimination of hostility and for living in peace and serenity throughout his entire life. By saying “whatever you seek, seek it in yourself” he advised to behave responsibly instead of blaming others. Through sayings such as “see the seventy two nations as equal” and “Do not forget that even your enemy is a human” he exhibited the value that he gave to humans. By saying “let’s be one, great and vigorous”, he leaded the way of uniting opportunities. In order to attain this, he invited all people by saying “Come souls, let us be one.” It would be useful to understand him and his messages these days in which his messages and doctrines are most needed. This study tries to reach this purpose.