Yerel halk gözüyle turistik talebin kültürel mirasa etkisi: Kapadokya örneği

Abstract

UNESCO Dünya Miras Listesinde yer alan Göreme Milli Parkı ve Kapadokya Kayalık Alanlarının yoğun ziyaretçi çeken bir turistik bölge olması, turizmden kaynak-anan baskının artmasına ve kültürel miras unsurlarının etkilenmesine neden olmaktadır. Yerel halk, bu etkinin olumlu taraflarının, olumsuz taraflarına kıyasla fazla olduğunu düşünüyorsa, turizme katkı sağlama ihtimali yükselecektir. Dolayısıyla çalışmada, Kapadokya’daki turistik talebin, kültürel miras unsurlarına etkisiyle ilgili yerel halkın bakış açısı araştırılmıştır. Veriler, yüz yüze anket tekniğiyle toplanmıştır. Yerel halkın, “turizm talebinin kültürel miras unsurlarına etkisi”ne yönelik bakış açısının tespiti için likert ölçekli 18 ifadenin ortalamaları alınmıştır. ANOVA analiziyle; yerel halkın bakış açısının, demografik faktörlere göre (yaş, eğitim durumu, meslek ve ikamet yeri) farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca frekans değerleriyle; yerel halkın, Nevşehir’e özgü olarak değerlendirdiği özelliklerin, peribacası-doğal manzara, balon turu, çanak-çömlek atölyelerinin aktiviteleri ve vadi yürüyüşü olduğu; bölgenin, ziyaretçi kapasitesini karşılama düzeyine yönelik yerel halk algısının, “yeteri kadar” şeklinde olduğu; bölgede üretilen turistik ürün miktarının, turistik talebi karşılama seviyesine yönelik yerel halk algısının, “talep miktarı kadar” şeklinde olduğu görülmüştür. Nevşehir’in turistik ürünlerine olan talebin, şehrin kültürel miras unsurlarına etkisi ile ilgili yerel halk algıları incelendiğinde ise; turistik talebin bazı yönlerden olumsuz, bazı yönlerden ise olumlu etki yarattığı yönünde algıya sahip oldukları söylenebilir. Dolayısıyla, yerel halkın olumlu etki yarattığını düşündüğü aktivitelerin arttırılmasının, olumsuz etki yarattığını düşündüğü aktivitelerin ise yeniden düzenlenmesinin faydalı olacağı düşünülmektedir.