Çivi yazılı belgelerde köle satış bedelleri

Abstract

Sumerliler M.Ö. 3500 yıllarında Güney Mezopotamya’da görülmüşlerdir. Sumerlilerin M.Ö. 3200 yıllarında çivi yazısını icat etmeleriyle birlikte örf-adet hukuku yazı ile tespit edilmiştir. Dünya tarihinde ilk defa Sumerler tarafından oluşturulan hukuk metinleri sonraki zamanlarda Mezopotamya bölgesine gelen Sami kavimlerini ve Anadolu’daki Hititleri de etkilemiştir. Büyük oranda bir etkileşimin sonucunda oluşturulan Eski Ön Asya çivi yazılı hukuk metinlerinin tümünde köle ifadesi işlenmektedir. Bu hukuk metinlerine göre toplumun en alt tabakasını oluşturan köleler hiçbir hakka sahip değildir. Onlar bir efendiye bağlıdır ve onun izni olmadan hareket edemezler, bulundukları şehrin dışına dahi çıkamazlardı. Elbette ki efendisine büyük bir iş gücü sağlayan kölenin ekonomik bir değeri vardır. Bir mal konumunda olan ve alınıp satılan kölelerin yaş, eğitim, meslek, fiziksel yapı, ırk ve hatta renklerine göre fiyatları da değişmektedir. Ayrıca köle pazarlarında satılık kölelerin azlık veya çokluk durumlarına göre de ücretin değişeceğini düşünmemiz gerekir. Özel yetenekleri olan kölelere büyük paralar ödenmektedir. Bu durum Eski Ön Asya toplumlarının dışında ve daha sonraki zamanlarda hayat süren toplumlarda da görülmektedir. Tüm bu nedenlerden toplumların hukukunda efendisi için ekonomik değeri olan köleler hakkında bilgiler mevcuttur. Bu bilgilerden kölelerin satış bedelleri hakkında kesin olmamakla beraber bir fikir edinilebilmektedir.

Sumerians were seen in Mesopotamia around 3500 B.C. When the Sumerians began to use cuneiform writing in 3200 B.C. the law of custom and tradition was detected with writing. The law texts, used by the Sumerians for the first time in history, affected the Semitic people, who came to Mesopotamia in later times, and the Hittites in Anatolia. The concept of “slave” was mentioned in almost all of the cuneiform written law texts of Ancient Near East formed by the interaction mostly. According to these laws, the slaves constituting the lowest layer of the public had no right. They were dependent on a master and they could never act without his permission and even could not go out of the city borders. Of course, the slaves, providing a work power to their masters, had an economic value. The prices of the slaves, sold and bought as a commodity, changed according to their age, education, job, physical appearance, race and even their colours. Additionally, we should consider that the price would change depending on the quantity of the slaves for sale on the slave market. The slaves with special skills were paid a lot. This was also seen in the societies out of Ancient Near East and in societies of later times. For all these reasons, there are information about the slaves having an economic value for their masters in laws of such societies. It is possible to have an insight about the sales prices of the slaves from such information in spite of not being sure of it