61 numaralı Edirne şer’iye siciline göre Edirneli kadınların giyim kuşam kültürü

Abstract

Tereke, diğer adıyla muhallefat kayıtları ölen kişilerin eşyalarının kadının gözetiminde tek tek fiyat ve adediyle birlikte kaleme alındığı kayıtlardır. Bu kayıtlar bazı şehirlerde kadıların tuttuğu şer’iye sicillerinin içine kaydedilirken bazı şehirlerde de özel defterlere kaydedilirdi. Tereke kayıtlarının, kaydedildiği döneme dair çok cömert bir şekilde veri sağladığı bilinmektedir. Bu veriler sayesinde pek çok analiz yapılabilir. Dahası tereke kayıtlarından hareketle bir kişinin evini hayal edebilir, giyim kuşamını kabaca zihninizde çizebilirsiniz. Bu özelliğiyle tereke kayıtları folklor çalışmaları için de veri sağlamaktadır. Bizde elimizdeki veriler ışığında 17. Yüzyılın ortalarındaki Edirneli kadınların giyim kuşamı hakkında fikir sahibi olunmaktadır. Osmanlı’daki giyim kültürü kategoriler altında incelenebilir. Saray giyimi, saray dışı giyimi, gayri Müslim giyimi, kadın giyimi ve erkek giyimi gibi. Bizim elde ettiğimiz veriler saray dışındaki kadınlara aittir. Dolayısıyla çalışmamızın bazı sınırları vardır. Bunlarda 61 numaralı şer’iye sicilindeki kayıtlar ve saray dışındaki Müslüman kadın giyimidir. Giyinmek pek çok unsurun birleşiminden oluşur. Yani iç giyim, gündelik giyim ve sokak giysileri birbirinden ayrı işlevleri olan ve aynı zamanda birbirini tamamlayan unsurlardır. Ayrıca giyinme eylemi, bazıları zaruri bir ihtiyaçtan bazıları da sadece süslenme kaygısından sahip olunan aksesuarlarla tamamlanır. Bu aksesuarlar vücudun çeşitli bölgelerinde kullanılabilir. Kişilerin alım gücüyle orantılı olan aksesuarlar zenginlik arttıkça pahalılaşır ve yapımında pahalı mücevherler kullanılır. Giyim- kuşam bir kişinin kültürünü, sosyal statüsünü ve tarzını gösteren bir unsurdur. Herkesin soğuktan ve sıcaktan korunma ve örtünme ihtiyacını karşılamak için yaptığı giyinme eylemi, kişilerin zenginlikleri ve kültürleri ölçüsünde farklılık gösterebilir. Bazı eşyalar vardır ki bir toplumun genelinde kabul görürken, bazı eşyalar ancak zenginlerde ya da farklı kültürlerde görülür. Ya da aynı işlevi gören bir eşyanın malzemesi kişinin zenginliği oranında değişebilir. İşte bu durum bizim çalışmamızda incelenmeye çalışılacaktır

Estate -also known as legacy records- are records of deceased people’s belongings which are written with their price and quantity under the supervision of woman. In some cities these registries were recorded in court records held by judges, and in some other cities they were recorded in special books. It is known that legacy records are very generous about providing data about the period in which they are written. Many analyses can be made with these data. Moreover, with the help of estate records one’s house can be imagined and you can even have slight opinion about his clothes. Also with this feature, estate records provide data for folklore studies. In the light of available data, we can get ideas about the clothes of women in Edirne in the middle of 17th century. Clothing culture in Ottomans can be examined under categories. Such as palace clothes, clothes outside of the palace, non-Muslim clothes, women clothes and men clothes. Data that we obtained belongs to the women outside of the palace. So our study has some boundaries. And these are registries in court records number 61 and clothes of Muslim women outside of the palace. Clothing consists of the combination of many elements. That is, underwear, casual wear and street clothes have separate functions and also they complete each other. Also, clothing action can be completed with accessories which are owned either because of necessary needs or just because of the concern of toilet. As the richness increase, accessories -related to people’s buying power- become more expensive and more expensive jewelries are used in their make-up. Clothing is a fact that shows person’s culture, social status and style. Clothing action which is done in order to protect ourselves from cold and hot weather and provide our cover need may include differences due to people’s prosperity and culture. Some properties can be seen in general of the society, on the other hand some properties can only be seen in rich people or in different cultures. Or the material of the prosperity which is used for the same thing can change according to the rate of person’s wealth. And this situation will be examined in our study.