Türkiye'de kredi genişlemesinin cari açığa etkisi: sınır testi yaklaşımı

Abstract

Bu çalışmada, hem siyasi hem ekonomi otoritelerince son zamanlarda sıkça ifade edilen, “Türkiye’de yurtiçi toplam kredi hacmi artışının cari açığın artışı üzerinde büyük bir baskıya neden olduğu” iddiası araştırılmaktadır. Ekonometrik analiz için, 1992Q1- 2014Q3 dönemi üç aylık kredi hacminin GSYH’ ya oranı ve cari açığın GSYH ’ya oranı verileri kullanılmıştır. Bu seriler arasındaki nedensellik ilişkisi için Toda-Yamamoto (1995) ve Dolado-Lütkepohl (1996) nedensellik testleri kullanılırken, eşbütünleşme için ise Pesaran vd. (2001) tarafından geliştirilen sınır testi yaklaşımı kullanılmıştır. Seriler arasındaki uzun ve kısa dönem ilişkileri sınır testi yaklaşımına dayalı ARDL (Autoregressive Distrubed Lag) yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Ekonometrik analiz sonucunda, seriler arasında eşbütünleşme ve çift yönlü nedensellik ilişkisi tespit edilmiş, yurtiçi toplam kredi hacmi genişlemesinin cari açığı beklenen düzeyden daha az artırdığı tespit edilmiştir. Hata düzeltme mekanizmasının çalıştığı analizde, kısa dönem sapmaların ise yaklaşık 7 ay içerisinde ortadan kalktığı saptanmıştır.