Ortaokul öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde çalışkanlık değerine yönelik metafor algıları

Abstract

Araştırmanın amacı 5, 6, 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler öğretimi programında yer alan “Çalışkanlık” değerine yönelik algılarını tespit etmek, metafor aracılığıyla bu algıyı sınıf ve cinsiyet düzeylerinde belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden “Olgubilim” kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma gurubu 2018-2019 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde 5, 6, 7 ve 8. sınıfların dört şubesinden ikisi seçilmiş, sekiz şube üzerinden “Örnek Form ve Bireysel Bilgi Formu” aracılığıyla veriler toplanmıştır. Çalışma grubu 136 (68 kız - 68 erkek) öğrenciden oluşmaktadır. Ankara İli Sincan İlçesinde eğitim öğretime devam eden bir okulda 5, 6, 7 ve 8. Sınıf öğrencilerinin çalışkanlık değerine yönelik görüşleri içerik analizi yöntemiyle analiz edilmiş ve elde edilen metaforlar uygun kategorilere ayrılarak belli temalar altında toplanmıştır. Sosyal Bilgiler Öğretimi Programında yer alan değerlerden “Çalışkanlık” değerine ilişkin öğrencilerin algılarını ortaya çıkarmak amacıyla “Çalışkanlık”, “...............” ya benzer. Çünkü, “……………” dır, şeklinde iki soru sorulmuş ve katılımcıların cevaplamaları istenmiştir. Araştırmada çalışkanlık değerine yönelik öğrenci görüşlerinden yapılan gruplamalarla “Mücadele, beklenti, sorumluluk, planlı olma ve düzen” kategorileri oluşturulmuştur. Yine araştırmada çalışkanlık değerine yönelik “Karınca, arı, azim, başarı, kitap, anne ve baba” metaforları ön plana çıkmıştır. Araştırmaya katılan 5.sınıf öğrencileri daha çok somut kavramları, 8.sınıflar ise daha çok soyut kavramları metafor olarak kullanmışlardır.

The aim of this study was to determine the perceptions of the 5th, 6th, 7th and 8th grade students towards the “diligence’’ value in the social studies education programme by means of metaphor according to their grades and genders. “Case Science”,one of the qualitative research designs, was used in the study. The study group consisted of 136 students with 68 females and 68 males who attend the 5th, 6th, 7th and 8th grades in Sincan District of Ankara Province in the spring term of 2018-2019 academic year. In the research, interview form data were used as a data collection tool. Based on the opinions of the 5th, 6th, 7th and 8th grade students, the opinions of the students towards the “diligence” value were analyzed by content analysis method, and the metaphors obtained were collected under the appropriate categories. In order to reveal the metaphors about the ‘‘diligence’’ value of all the values included in the Social Studies Teaching Programme, a data collecting tool was created. Accordingly, Diligence is similar to “………………’’. Because “……………”. Two questions were asked in the form of a sentence, and the participants were asked to answer them. “Struggle, expectation, responsibility, being planned and order” categories were formed with the groupings made from the students' views on the ‘‘diligence’’ value. Again, the metaphors ‘‘ant, bee, perseverance, success, book, mother and father’’ have come to the fore in the study. When the data obtained from the research were evaluated, it was seen that the fifth grade students createmetaphors by using more concrete concepts, and the eighth grades create metaphors by using more abstract concepts