Türkiye’de beşeri sermaye ve büyüme ilişkisinin ekonometrik bir analizi

Abstract

Bu çalışmanın amacı Türkiye’de 1960-2012 dönemi için beşeri sermaye ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkiyi incelemektedir. Çalışmada Johansen eşbütünleşme yöntemi ve Dolado-Lütkepohl Granger nedensellik testinden faydalanılmıştır. Beşeri sermaye göstergeleri olarak, yüksek eğitim kurumlarından diploma alanların toplam sayısı, mesleki ve teknik okullardan diploma alanların toplam sayısı ve toplam doktor sayısı kullanılmıştır. Johansen eşbütünleşme testi sonucu beşeri sermaye ve ekonomik büyümenin uzun dönemde eşbütünleşme ilişkisine sahip olduğunu göstermektedir. Dolado-Lütkepohl Granger nedensellik testi bulgularına göre, mesleki ve teknik okullardan diploma alanların toplam sayısından kişi başı reel GSYİH’ya doğru, toplam doktor sayısından kişi başına reel GSYİH’ doğru ve kişi başı reel GSYİH’den yüksek eğitim kurumlarından diploma alanların sayısına doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi belirlenmiştir.