İş yükü ve rol belirsizliğinin çalışanların tükenmişlik düzeylerine etkisi: AFAD örneği

Abstract

Tükenmişlik; bireyin fiziksel bitkinliğini, uzun süren yorgunluğunu, çaresizlik ve umutsuzluğunu, işine, yaşama ve diğer kişilere yönelik sergilediği olumsuz tutumlarını ve bireysel başarı duygusundaki azalmayı içeren bir sendromdur. İlgili alan yazında tükenmişliğin nedenleri arasında; çalışma koşulları, örgüt kültürü, iş güvenliği, işin kendisi, rol çatışması, rol belirsizliği ve iş yükü gibi faktörlerin sayıldığı görülmektedir. Bu çalışmada iş yükü ve rol belirsizliğinin çalışanların tükenmişlik düzeyleri üzerindeki etkisi saptanmaya çalışılmıştır. Araştırmanın örneklemi İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünde (AFAD) çalışan 130 kişidir. Çalışmanın verileri, online gerçekleştirilen anketler yoluyla toplanmıştır. İş yükü ve rol belirsizliği ile tükenmişlik arasındaki nedensellik ilişkisi korelasyon ve çoklu regresyon analizleri ile ortaya konulmaya çalışılmıştır. Araştırma bulgularına göre, iş yükü ve rol belirsizliğinin çalışanların tükenmişlik düzeyleri üzerinde anlamlı bir etkisinin olduğu tespit edilmiştir. İş yükü ve rol belirsizliği ile duygusal tükenme ve duyarsızlaşma arasında olumlu yönde bir ilişkinin, rol belirsizliği ile kişisel başarı arasında ise negatif yönlü bir ilişkinin olduğu ortaya konulmuştur.

Burnout has been described as a syndrome which includes the individual’s physical and emotional exhaustion, desperation, negative attitudes towards his work, life and other people, and a decrease in the sense of his personal accomplishment. In the literature, it is seen that the factors like working conditions, organizational culture, job security, the work itself, role conflict, role ambiguity and workload are among the causes of burnout. In this study, it has been tried to find out the effect of workload and role ambiguity on employee’s level of burnout. The sample of the study consists of 130 people working at Provincial Disaster and Emergency Directorate. The data was gathered through online surveys. The causality relationship between workload-role ambiguity and burnout has been detected by correlation and multiple regression analysis. According to the findings, it has been concluded that workload and role ambiguity have a meaningful effect on the level of burnout. It has also been found out that while there is a positive relationship between workload, role ambiguity and emotional exhaustion, depersonalization, there is a negative relationship between role ambiguity and personal accomplishment.