İki dilli ortaokul öğrencilerinin türkçe öğrenimi üzerine bir değerlendirme (Batman örneği)

Abstract

Bu araştırma Batman ili sınırları içerisinde öğrenim gören ve ana dili Türkçeden farklı olan iki dilli ortaokul öğrencilerinin Türkçe öğreniminin nasıl olduğu, öğrencilerin iki dilli olmasının dinleme becerisi, okuma becerisi, konuşma becerisi, yazma becerisi, yaratıcı yazma becerisi ve dil bilgisi öğrenimlerini nasıl etkilediği ve öğrencilerin ana dillerine ve Türkçeye dair görüşlerini belirmek amacıyla yapılmıştır. Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Verilerin toplaması için görüşme formu kullanılmış olup araştırmada elde edilen verilerin çözümlenmesi ise içerik analizi tekniği ile yapılmıştır. Araştırmada Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Etik Kurulu ve Batman Millî Eğitim Müdürlüğünden gerekli izinler alındıktan sonra Batman ili sınırları içerisindeki 5 farklı okulda öğrenim gören 175 öğrenci ve bu okullarda görev yapan 20 Türkçe öğretmeni ile görüşülmüştür. Öğrencilerden 16 soruluk, öğretmenlerden ise 13 soruluk görüşme formlarını doldurmaları istenmiştir. Görüşme formlarından elde edilen 3060 görüşten elde edilen veriler incelenerek kodlar ve temalar belirlenmiştir. Raporlaştırma işleminde katılımcılar tarafından belirtilen görüşlerden doğrudan alıntılar yapılmıştır. Katılımcılardan öğrenci olanlarının her birine "K" ismi, öğretmen olanlarının her birine ise "Ö" ismi verilmiş olup katılımcılar "K1, K2, K3, K4…" ve "Ö1, Ö2, Ö3, Ö4…" şeklinde sıralanmıştır. Elde edilen bulgular frekans değerlerine göre kategorilendirildikten sonra tablolaştırılmış ve yorumlanmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin dilsel gelişiminin ana dilinin ve Türkçenin yakın etkileşiminin tesiri altında kaldığı görülmüştür. Öğrencilerin ana dilleri Türkçe olmamasına rağmen genel olarak Türkçeyi ana dillerinden daha fazla konuştukları, Türkçenin hayatlarında daha fazla yer tuttuğu ve böylelikle Türkçeye daha hakim oldukları ortaya konulmuştur. İki dilli ortaokul öğrencilerinin ana dili Türkçe olan ortaokul öğrencilerinin Türkçe öğrenim sürecine genel olarak benzer bir şekilde Türkçe öğrendikleri tespit edilmiştir. Fakat benzerliklere rağmen ana dilinin etkisiyle iki dillilere özgü dilsel hatalar ve iki dil arasında kod değiştirme ve transfer yaptıkları tespit edilmiştir.

This research was made to investigate how secondary school students, who are bilingual and whose mother tongue is different from Turkish, learn Turkish and the effect of bilingualism on listening skill, reading skill, speaking skill, writing skill, creative writing skill and grammar learning, also their views on their mother tongue and Turkish. In the research, descriptive survey model was used. Interview form was used to collect data and data obtained was analysed with content analysis method. After taking needed permissions from ethics committee of Nevşehir Hacı Bektaş Veli University and directorate of national education of Batman province, 175 students from 5 different schools in Batman province and 20 Turkish teachers working in these schools were interviewed. It was wanted from students and teachers to fill interview forms which have 16 questions for students and 13 questions for teachers. Codes and themes were determined by analysing data obtained from 3060 views which were obtained from interview forms. In the reporting process, direct quotations from the views of the participants were written. "K" name was given to each participant and they were arranged as "K1, K2, K3, K4 …". Data obtained was tabulated and commented after categorizing according to their frequency values. As a result of the research, it was observed that the linguistic development of the students remained under the influence of the mother tongue and the close interaction of Turkish. Although the mother tongue of students isn't Turkish, they speak Turkish more than their mother tongue, Turkish has more place in their life and hereby they can speak Turkish very fluently. It was determined that bilingual secondary school students and whose mother tongue is Turkish learn Turkish in a similar way. Despite these similarities, it was determined that lingual mistakes which are peculiar to bilinguals, code switching and transfer between two languages are made with the effect of mother tongue.