Almancada önekli fiiller: “eın” öneki örneğinde bir inceleme

Abstract

Önekli fiiller Almancada çok yaygındır. Ancak yabancı dil olarak Almanca öğretiminde yeterince ele alındığı söylenemez. Gerek ders kitaplarında gerekse ders içeriklerinde önekli fiiller üzerinde çok az durulmaktadır. Oysa bu fiiller iletişimin vazgeçilmez ögeleridir. Bu durum Almanca öğrencilerinin sözcük dağarcığında ve dil kullanımında sorunlara neden olmaktadır. Gözlemler Almanca öğrencilerinin çoğunlukla yalnızca temel fiilleri öğrendikleri ve önekli fiillerin olanaklarından yararlanmadıklarını göstermektedir. Bu çalışmanın amacı Almancadaki önekli fiilleri “ein” öneki örneğinde incelemektir. Almancada önekli fiiller ikiye ayrılır; öneki ayrılan fiiller ve ayrılmayan fiiller. “Ein” ayrılan önektir ve birleştiği temel fiilin hem sözdizimsel hem de anlamsal özelliğini etkilemektedir. Sözdizimsel olarak temel fiilin istemi ve değerliğinde değişimlere neden olmaktadır. Anlam bakımından temel fiile bir şeyin içine doğru yönelme, içine girme, içine yerleştirme ve yeni bir duruma geçme gibi özellikler kazandırmaktadır. “Ein” önekli fiiller bu özelliklerine göre sınıflandırılmış, Türkçe karşılıkları yazılmış ve örnek tümcelerle gösterilmiştir. Çekimli bir dil olan Almanca ile sondan eklemeli bir dil olan Türkçenin yapısal farklılıkları nedeniyle bu tür çalışmaların Almanca öğrencileri için yararlı olacağı öngörülmektedir.

Prefix- and particle verbs have an important place in German vocabulary. But they are not treated enough in the teaching of German as a foreign language. This causes problems with vocabulary learning and language usage. Observations show that Turkish learners of German learn only the basic verbs and do not benefit from the possibility of prefix verbs. The aim of this work is to examine prefix and particle verbs in the German on the example of the particle "ein". In German there are two different prefix verbs; separable verbs and inseparable verbs. "ein" is a separable particle and influences the syntactic and semantic features of the basic verb. It changes syntactically the valence and value of the basic verb. This particle shows semantically “in” one direction, go in, bring in and enter a new state. Particle verbs with "ein" were classified according to these properties and shown with their Turkish equivalents in examples. Because of the structural differences of German and Turkish, the prefix and particle verbs in foreign language teaching should be treated more. It is envisaged that Turkish learners of German benefit from the research on prefix and particle verbs.