Bu çalışmada, Adıyaman (Tut) ile Malatya (Erkenek kasabası) illeri arasında bulunan Akdağ'dan toplanan dokuz farklı bitki türüne (Achillea clusiana Tausch, Achillea coarctata Poir, Centranthus longiflorus Steven, Cynoglossum sp., Equisetum ramosissimum Desf., Helichrysum arenarium (L.) Moench, Micromeria fruticosa, Stachys lavandulifolia Vahl. ve Tanacetum densum (Labill) Sch. Bip.) ait etanol ekstreleri üzerinde antioksidan ve antibakteriyel aktivite testleri uygulanmıştır. DPPH serbest radikali süpürme testi, metal iyonları şelatlama testi ve biyoaktif içeriklerin tayin testleri (total fenolik içerik tayini, β-karoten miktar tespiti ve likopen miktar testleri) ile bitkilerin antioksidan aktiviteleri araştırılmıştır. DPPH serbest radikali süpürme aktivitesi en yüksek tür Helichrysum arenarium (IC50: 43,29 µg / mL) türü olmuştur, en düşük aktiviteyi ise Equisetum ramosissimum (IC50: 191,25 µg / mL) türü göstermiştir. Metal iyonları şelatlama aktivite testinde en iyi aktiviteyi Achillea coarctata (IC50: 0,85 mg / mL) türü, en düşük aktiviteyi ise Equisetum ramosissimum (IC50: 2,8 mg / mL) türü göstermiştir. Total fenolik içerik miktarı en yüksek tür Micromeria fruticosa (36,66 mg / g) iken, en düşük tür Achillea coarctata (18,98 mg / g) türüdür. β-karoten miktarı en yüksek tür Achillea coarctata (113,66 µg / g) türü iken, en düşük β-karoten miktarına ise Micromeria fruticosa (48,1 µg / g) türü sahiptir. Likopen miktarı en yüksek tür Helichrysum arenarium (69,59 µg / g) türü iken, en düşük likopen miktarına ise Micromeria fruticosa (47,98 µg / g) türü sahiptir. Achillea clusiana, Achillea coarctata, Helichrysum arenarium ve Stachys lavandulifolia türleri yüksek antibakteriyel etki göstermiştir. Bu türler arasında ise Achillea coarctata ve Helichrysum arenarium türleri yüksek antioksidan ve yüksek antibakteriyel etki göstermiştir.
In this study, antioxidant and antibacterial activities of nine different ethanolic extracts belonging to plant species (Achillea clusiana Tausch, Achillea coarctata Poir, Centranthus longiflorus Steven, Cynoglossum sp., Equisetum ramosissimum Desf., Helichrysum arenarium (L.) Moench, Micromeria fruticosa, Stachys lavandulifolia Vahl. ve Tanacetum densum (Labill) Sch. Bip.) from the mountain Akdağ, which is located between Adıyaman (Tut) and Malatya (Erkenek town) provinces, were investigated. The antioxidant activities of plants were investigated by DPPH free radical scavenging test, metal ions chelation test and bioactive content determination tests (total phenolic content determination, β-carotene content determination and lycopene content tests). DPPH free radical scavenging activity of Helichrysum arenarium (IC50: 43,29 µg / mL) has the highest, and Equisetum ramosissimum (IC50: 191,25 µg / mL) has the lowest activity. In the metal ions chelating activity test, the best activity was detected at Achillea coarctata (IC50: 0.85 mg / mL) and the lowest activity was detected at Equisetum ramosissimum (IC50: 2.8 mg / mL). While Micromeria fruticosa (36,66 mg / g) has the highest amount of total phenolic content, Achillea coarctata (18.98 mg / g) has the lowest content. The highest amount of β-carotene was detected at Achillea coarctata (113,66 µg / g), lowest β-carotene was detected at Micromeria fruticosa (48,1 µg / g). While the highest amount of lycopene was detected at Helichrysum arenarium (69,59 µg / g), Micromeria fruticosa (47,98 µg / g) has the lowest lycopene amount. Achillea clusiana, Achillea coarctata, Helichrysum arenarium and Stachys lavandulifolia species showed high antibacterial effects. As a result, among these species, Achillea coarctata and Helichrysum arenarium species showed high antioxidant and high antibacterial effects.
