Allah’a ve O’nun dininin gerekliliklerine imandan sonra O’nun zâtına karşı görevlerimizden ilki kulluk sorumluluklarımızı öğrenmek ve gereği gibi ibadet etmektir. İbadet, Allah’ın yap dediklerini yapmak, yapma dediklerini de yapmamaktır. Râgıb el-Isfahânî, ibadeti; zorunlu ve iradeye bağlı olarak iki kısma ayırmaktadır. Ona göre, kâinâttaki canlı-cansız bütün varlıkların Allah’ın değiştirilemez tabiat kanunlarına boyun eğmiş bir halde görevlerini yerine getirip, sürdürmeleri zorunlu ibadettir. Bazı âyetlerde bu ibadet, “varlıkların Allah’a secde etmesi” şeklinde ifade edilmiştir. İradeye bağlı ibadet ise akıl ve irade sahibi varlığın kendi hür iradesiyle yapması istenen ibadettir. Bu çeşit ibadet sorumluluk gerektirir, yapıldığında sevap, yapılmadığında günâh kazandırır. İnsanlar, cennete girmek ve cehennemden kurtulmak için ibadet ederler. Evet bu basit düşünce doğrudur. Çünkü Allah, mü’minlerin canlarını ve mallarını cennet karşılığında satın almıştır. Nefsini terbiye etmiş ârif ve kâmil şahıslar, cennet ümidi ve cehennem korkusu olmasaydı veya her ikisi de hiç yaratılmasaydı, Allah’ın ibadete layık olması sebebiyle yine de O’na ibadet edilmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Allah’ın var ve bir tek olduğuna imanda sayısız hikmet ve faydalar vardır. O’nun varlığını ve bir tekliğini araştırmak, O’na bilerek, bilinçli olarak iman etmek ve imanı taklitten tahkike yükseltmekte sayısız hikmet ve faydalar bulunmaktadır. Ateizmin saçmalık ve zararları ancak Allah’a imanla anlaşılabilir. İbadetler, Allah ve peygamberi tarafından teşrî buyrulur. Böylelikle ibadetlerde birlik ve beraberlik sağlanmış olur. Bazı ibadetlerin sebep ve illetleri bilinmekle birlikte ibadetlerin esas amacı Allah’a kulluk etmektir. İnsan, namaz kılarken Allah’a manen azamî derecede yaklaşmış olur. Özellikle secde halindeyken, alnını yere koyduğunda kendisini Allah’a çok yakın hisseder. Çünkü Allah, insana şah damarından daha yakındır. Yaratanı karşısında ne kadar eğilir ve maddeten küçülür, kibrini kırarsa, ruhen ve manen de o kadar yükselir ve yücelir. Oruç tutmanın herkes tarafından bilinen bazı ferdî, toplumsal, bedenî ve sıhhî faydaları bulunduğu muhakkaktır. Oruç ibadetinden esas ve ilk maksat kulluktur. Orucun faydaları ise ikinci dereceden önem arz eder. İbadetlerin ve her türlü iyiliğin mükâfatlandırılması, karşılığının sevap olarak verilmesi Allah Teâlâ’nın takdirindedir. Bir kötülüğe bir günah yazılması, Allah’ın adaletine ve matematiksel kurallara uygundur. İbadetlerin hepsi standart bir sevaplandırma ölçütüne bağlı değildir. Allah, kullarına lütuf ve ikramından olarak çeşitli sevaplandırma ölçütleri koymuştur. Allah, bir iyilikle gelene fazladan sevap vererek kıyâmet gününde kulunu daha hayırlısı ile mükafatlandırmaktadır. Bunların en yaygın olanı bire ondur. Allah’ın sevaplandırması matematiksel olsaydı, cezalarda olduğu gibi bire bir sevap verilmesi gerekirdi. Allah, kullarına karşı merhametli olduğu için en asgari düzeyde bu sevaplandırma çeşidini bire on olarak takdir etmiştir. Zekât ve sadaka gibi ibadetlere ise bire yedi yüz ve daha fazla sevap verilebilir. Bu sevaplandırma çeşidi Kur’an’da, bir tek buğday tanesinden yedi başak ve her başakta yüz buğday tanesi şeklinde tasvir edilmiştir. Kadir gecesinin ihyâ edilmesi ise bin aylık ibadete denktir. Bin ay yaklaşık seksen üç yıl etmektedir. Bu gecede Kur’an indirilmeye başlanmıştır. Kadir gecesi sadece Müslümanlara verilmiş, özel bir gecedir. Müslümanlar tarafından en çok kabul ve rağbet gören görüş Kadir gecesinin ramazan ayının yirmi yedinci gecesinde olduğudur. Bunlara ilaveten dünya ve ahirette sınırı belirlenmemiş, hesapsız rızıklandırma çeşidi bulunmaktadır. Matematiksel kurallara uygun olmayan hesapsız rızıklandırma çeşidinde üst sınır yoktur. Allah, dilediği kimselere hesapsız rızık, hesapsız mükafat vereceğini ifade etmektedir. Allah’a göre her şey hesaplıdır, miktarı bilinmektedir. İster fânî olsun ister Allah tarafından sonradan ebedî kılınsın her şey Allah tarafından bilinmektedir. İnsanın, her şeyi en ince ayrıntılarına kadar tek tek hesap etmesi ve aklında tutması mümkün değildir. İnsanın bilgisi sınırlıdır, beşerî bir zaaf ve yerine göre de bir lütuf olan unutkanlık sebebiyle hafızası zayıftır. İnsan açısından hesapsız kelimesi çokluk sebebiyle hesaplanamayan, hesaplamakta güçlük çekilen şeyler için de kullanılmaktadır. Hesapsız kelimesi âhiret hayatı ile ilgili olarak ele alındığında ise bu kelimeyi sonsuzluk kavramları ile beraber anlamak gerekmektedir. Âhiretin; cennet ve cehennemin ebedîliği, dolayısıyla insanın âhiret hayatında ebedîliği bağlamında düşünmek hesapsız kelimesinin hakiki manasında ele alınmasını gerektirmektedir. Çünkü cennet ve cehennem ebedî olunca nimet ve azap da ebedî yani hesapsız olacaktır. Allah tarafından belirlenmiş namaz, oruç, zekat ve hac ibadetlerinin karşılıkları da yine O’nun tarafından belirlenmiş, kendilerine özgü sevaplandırma ölçütlerine tabidir. İbadetleri ve sevaplarını belirleyen O’dur. Namazın elli vakit karşılığı oluşunu da iyiliklere bire on sevap verilmesi kapsamında değerlendirmek gerekir. Oruçlulara özel olarak verilen bir mükafat vardır. O da cennetin “Reyyân” kapısından girmektir. Altı gün tutulan Şevval orucunun, bir yıl oruç tutulmuş sayılması yukarıda anlatılan ibadetlere bire on sevap verilmesi kapsamındadır. Zekât, hem veren hem de alan açısından psikolojik ve toplumsal boyutu olan, önemli hikmetler barındıran bir ibadettir. Sünnetullahı katı determinist bir anlayışla ele almak, zekât ibadetinin nereye konulacağını düşünmemek, doğrudan vahşi kapitalizme kapı aralamak demektir. Az veya çok kazanmak tabii ki, insanın çok veya az çalışmasına da bağlıdır. Zengin olmak için gereken çok çalışmaktır ama bu tek yeter sebep değildir. Çok çalışan her zaman zengin olur, diye bir kural da yoktur. Ayetlerde açıklandığı gibi, Allah’ın kuluna zengin olmayı nasip etmesi de gereklidir. Hac ibadeti içerisinde en çok sembolik uygulamaları barındıran bir ibadettir. Allah, zaman ve mekândan münezzehtir. Kâbe mecâzen Allah’ın evi manasında “Beytullah”tır. Makbul olan hac ve umre ibadeti -kul hakları hariç- daha önce işlenmiş kötülük ve günahları silip yok eden bir karaktere sahiptir. Her iki ibadeti yerine getiren kimsenin önceden kazandığı sevaplar yerinde durmakta, günahlar ise tamamen silinmektedir. Allah’ın kullarına sunduğu en büyük ihsanlardan birisi de tevbedir. Bu da insanlara verilen, dünyada kendilerini affettirebilme şansıdır. Bir de ibadetleri etkisiz hale getirecek, karşılığının dünyada alınmasını sağlayacak yanlış bir davranış vardır ki, bu da riyakârlıktır.
Summary: Worships and Allah’s Diversified Rewards: After we believe in the necessities of Allah and His religion, Our first duty on behalf of his name is to learn worship and worship as it is needed. Worship is to do what Allah has declared, not to do what he forbid. People worship in order to get into heaven and get rid of hell. Yes, this simple thought is true. Because Allah has bought the lives and goods of the believers in return of heaven. There are innumerable wisdom and benefits in the sight of Allah and there is one. There are innumerable wisdom and utterances in investigating the existence and the uniqueness of Him, knowing and believing in Him consciously and raising belief from false to trueness. Atheistic nonsense and damages can only be understood by faith in Allah. Worship is declared by Allah and the Prophet. Thus, unity and solidarity are provided in worship. Some causes of worship are known. The main purpose of worship is to worship Allah. When man performs prayer, he approaches Allah meaningly at maximum level. Especially when he is prostrating, he feels very close to God when he puts his forehead ground. Allah is closer to man than his carotid. The more man bow down and shrinks materially against the Creator, and stop being arrogant, the more man ascends spiritually and meaningly. It is certain that fasting has some individual, social, physical and sanitary benefits known to all. It is essential and the first purpose of fasting worship. Advantages of the prodigal are important from the second grade. It is at the discretion of Allah’s Almighty that rewards of worship and goodness are given to man as a reward. The writing of a sin is suitable for God’s justice and mathematical rules. Not all worships depend on a standard reward scale. Allah has set various rewarding criteria for His servants, from grace and charity. Allah gives reward with goodness, rewarding man with more favor on the Day of Resurrection. The most common, a favor is to ten favor. If God’s redeeming was mathematical, it would have to be given an individual reward as it was in the punishment. Allah has mercy on His servants, and He has appreciated this kind of rewarding as individuals, ten, at the very least. Seven hundred and more scaled rewards can be given to worship like zakat and charity. Worshiping in the night of Kadir equals a thousand monthly prayers. In this night, the Qur’an began to be downloaded. Kadir night is a special day only given to Muslims. In addition to this, there are unlimited supply of unrestricted provision in the world and the Hereafter. There is no upper limit in the range of unconditional provisioning that is not compatible with mathematical rules. Allah has said that He will give to whom He will give countless rewards. According to Allah, everything is reasonable, the quantity is known. Whether it is mortal or after become eternal by God, everything is known by Allah. It is not possible for a person to account for everything and to keep it one by one to the finest details. Man’s knowledge is limited, his memory weak because of a human weakness and forgetfulness, which is a grace somehow. The word “countless” is used by man about the things that can not to be calculated because of quantity or difficult to calculate. When the uncounted word is handled in relation to the afterlife, it must be understood in conjunction with the concepts of eternity. The Hereafter; the eternal heaven and hell, and therefore the thought of man in the context of eternity in the life of the Hereafter requires to take account of the uncounted word in the true sense. For when heaven and hell are eternal, blessing and punishment will also be infinite, without calculation. The provisions of prayer, fasting, zakat, and pilgrimage rituals designated by Allah are also determined by him and are subject to his own rewarding measures. He determines worships and rewards. It is necessary to evaluate the namaz’s reward for fifty times in the scope of granting the benefits to ten individuals. There is a special reward given to the fasting people. It is to enter through the gate of heaven “Reyyan”. For six days in the month of Shawwal, the fasting of a year or so is regarded as fasting, and the worship mentioned above is within the scope of granting one and ten rewards. Zakat is a worship that includes important wisdom, which is a psychological and social dimension in terms of both giving and receiving. To treat the Sunnatullah with a strict determinist understanding, not to think where to put zakat ritual, is to open the door to wild capitalism. Earning more or less depends on whether a person works too much or too little. It’s hard work to be rich, but that’s not enough. There is no rule that overworking becomes rich. As revealed in the verses, Allah is obliged to be rich for His servants. Pilgrimage is a worship with the most symbolic practices in worship. Allah is free from time and space. The Kaaba is “Beytullah” in the sense of Allah’s house. The acceptable pilgrimage and umrah have a character that wipes away the evil and sins that have been committed before, except the intervene rights of other servants. The rewards that anyone who fulfills both of these worship prevails are in place, and the sins are completely erased. One of the greatest benevolence that Allah has offered to His servants is repentance. This is the chance of being able to forgive themselves in the world given to people. There is also a wrong behavior that will make worship ineffectual and countervailing in the world, which is hypocrisy.
