Türk lehçeleri alanında çalışanlar için lehçenin gramer yapısının ve gramer anlayışının ortaya
konması, farklı coğrafyalardaki mevcut yapıların nasıl yorumlandığının öğrenilmesi gramerlere
farklı açılardan bakmayı da beraberinde getirmektedir. Öğrenilen ya da üzerinde çalışılan lehçenin
gramer anlayışının oluşmasında çeşitli dilbilim akımları, diğer gramer anlayışlarının da etkisi
olabilmektedir. Bu etkilenmeler ile birlikte araştırmacılar farklı görüşleri kendi bakış açılarına göre
geliştirerek gramer anlayışına yeni yorumlar getirebilir. Bu nedenle dilbilim akımlarının yanında
Türkiye Türkçesi ile benzerlikler gösteren lehçelerin gramerlerinin ve gramer terimlerinin bilinmesi
önem taşımaktadır.
Türk dünyasındaki gramer terimlerinin Türkiye Türkçesindeki karşılıklarının öğrenilmesinde Türk
Dünyası Gramer Terimleri Kılavuzu’nun önemli bir yeri vardır. Türk Dünyası Gramer Terimleri
Kılavuzu’nda 453 Yeni Uygur Türkçesi gramer terimi bulunmaktadır. Bu araştırmada Türk
Dünyası Gramer Terimleri Kılavuzu’nun Yeni Uygur Türkçesi gramer terimleri dizininde yer
almayan ve Türkiye Türkçesi gramer çalışmalarında terim karşılığı bulunan 84 gramer terimi
üzerinde durulacaktır.
For employees in the field of Turkish dialects, demonstrating the grammatical structure of
the dialect and understanding of grammar, learning how to interpret the existing structures in
different geographies brings to look at different ways to grammar. On the formation of learned or to
be studied understanding of the grammar of the dialect, various trends in linguistics and other
grammatical understanding can be an effect. These exposures according to researchers with different
views can bring new interpretations to the understanding of grammar and develop their own
perspective. Therefore, the grammar of the dialect shows similarities with Turkey Turkish alongside
the current linguistic and grammatical terms are important to be known.
Turkish World Grammatical Terminology Guide has an important place in learning the Turkey
Turkish equivalents of the terms in the Turkish World. There are 453 New Uighur grammatical
terms in the Turkish World Grammatical Terminology Guide. This study will focus on 84
grammatical terms which are not included in the New Uighur Turkish section of Turkish World
Grammatical Terminology Guide have equivalents in the Turkey Turkish grammatical studies.