Abstract:
İş yaşamında iş erteleme (prokrastinasyon) davranışı; mükemmeliyetçilik,
özgüven eksikliği ve depresyon ile ilişkili bulunan, düşük verimlilik ve artan iş
stresi ile sonuçlanan, çalışanın zor ya da istenmeyen bir işi/görevi ertelemesidir.
Özellikle artan iş yoğunluğu, gelişen teknoloji ile beraber değişen örgütsel yapı ve
bilgiye kolay erişim gibi unsurların varlığında rekabet edebilirliğin korunması için
iş görenlerin sorumlu hissetmesi sağlanarak, işlerini ertelemeden ve
verimliliklerini artırarak çalışmaları önemli hale gelmektedir. Araştırmalarda
düşük performans sergileyen çalışanlarda iş erteleme oranının yüksek, zamanı;
olumlu-olumsuz geçmiş, kaderci-hazcı şu an ve gelecek odaklı bir çerçevede
değerlendirmenin hem bireysel hem de örgütsel verimliliği etkilediği tespit edilen
kalıcı bir kişilik özelliği olduğu görülmektedir. Bu durum iş yaşamında ertelemeyi
etkileyen faktörleri ortaya koymayı gerekli kılmaktadır.
Çalışmada amaç, geçmişi olumlu ve olumsuz değerlendirme, bugün hazcı ve
kaderci ve geleceğe odaklı olma şeklinde beş ayrı zaman perspektifini içeren
zaman yöneliminin erteleme davranışı üzerindeki rolünü tespit etmektir. Nevşehir
ilinde faaliyet gösteren 5 yıldızlı otel işletmelerinde çalışan ve anket doldurmayı
kabul eden 134 personel araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Zaman
yöneliminin alt boyutlarının iş erteleme davranışı üzerine etkilerini belirlemek
amacıyla yapılan çoklu regresyon analizi sonuçlarına göre modelin bir bütün
olarak anlamlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Geçmişe yönelik olumsuz zaman
yönelimi ve kaderci zaman yöneliminin iş erteleme davranışı üzerine pozitif yönlü
ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu hipotezleri desteklenmiştir.