Abstract:
Bu makalenin amacı, çalışma hayatında esnekliğin işletme verimliliği üzerine etkilerini ortaya koymaktır. Çalışma hayatında esneklik gereksinimini doğuran temel olgulardan hareketle, 1988-2001 yılları arasındaki Türk işgücü piyasası verileri, bazı ülkelerin işgücü piyasası verileriyle karşılaştırılarak, bu piyasada esnekliğin Türk işletmelerinin verimliliği üzerindeki etkileri incelenecektir. Türkiye 'de işgücü piyasası ile ilgili eğilimleri ve sorunları ortaya koymak için 2002 yılının ilk dönemindeki verilerden de yararlanılmıştır. Ayrıca, bilgi toplumunda yeniden şekillenen çalışma ilişkileri çerçevesinde, esnek çalışmanın değişik görünümleri, hem Türkiye hem de çeşitli Batı ülkelerindeki işgücü verileriyle desteklenerek ele alınmaktadır. Bu çalışmada Türkiye 'de son on beş yılda ortalama işsizlik oranı ve eksik istihdamın birçok Avrupa ülkesine göre yüksek olduğu tespit edilmiştir. Toplam işgücü içerisinde son yıllarda kısmi süreli çalışanların oranında da önemli bir artış olmuştur. Ayrıca Avrupa ülkelerindeki rakiplerine göre Türk işletmelerinde işgücü maliyetlerinin çok yüksek ve dolayısıyla işgücü verimliliğinin çok düşük olduğu sonucuna varılmıştır. Bu durum, uluslararası pazarlarda Türk işletmelerinin rekabet gücünü azaltmaktadır. Dolayısıyla gelişmiş ülkelerin deneyimlerinden yola çıkarak, işsizliğin azaltılmasında ve işgücü maliyetlerinin düşük düzeyde tutulmasında esnek çalışma biçimlerinin iyi bir çözüm olabileceği düşünülmektedir. Aynı zamanda, hızlı teknolojik gelişme, hizmet sektöründe istihdam edilen işgücü oranındaki artış, toplam işgücü içerisinde kadınların ve öğrencilerin oranındaki artış esnekliği ön plana çıkaran yeni istihdam biçimlerini gerekli kılmaktadır.