AFGANİSTAN İSLAM CUMHURİYETİ DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI: KURUMSAL BİR İNCELEME Mujtaba SHAFAQ Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Politikası ve İşletmeciliği Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Haziran 2019 Danışman: Doç. Dr. İlhan ARAS ÖZET Afganistan'daki karmaşık ve gelişmemiş sosyal ve politik yapı, finansal ve idari sorunlarla birleşince, idari hizmetler konusunda önemli sorunlara neden olmaktadır. Çalışmanın amacı; Afganistan Dışişleri Bakanlığı üzerine bir inceleme yaparak Dışişleri Bakanlığı'nın idari sorunlarına çözüm önerileri sunmaktır. Çalışmada yöntem olarak alan yazını taraması kullanılmıştır. Çalışma kapsamında; siyasi ve tarihi belgelerin arşivlenmesi ve Afganistan Dışişleri Bakanlığı'nın tarihi bilgilerine kamu erişiminin kısıtlanması nedeniyle daha ziyade kitaplar, makaleler, internet kaynakları, gazeteler kullanılmıştır. Bu nedenle, çalışmada Afganistan Dışişleri Bakanlığı'ndan güvenilir ve tarihi bilgilerin istenilen ölçüde elde edilememesi bazı kısıtlamalara neden olmuştur. Bu çalışma; Afganistan Dışişleri Bakanlığı'nın idari yapısına yönelik akademik bir incelemede başlangıç olması nedeniyle ve Afganistan'da yakın gelecekte bölgesel ve uluslararası arenada güçlü ve yetenekli bir diplomatik sistemin ortaya çıkmasına katkı sağlayacağı düşünüldüğünden önem arz etmektedir. Çalışmada Dışişleri Bakanlığı'na ilişkin iki temel sorun tespit edilmiştir. İlki, Bakanlığın personel kadrolarındaki etnik köken benzerliğidir. Bir başka deyişle, belli etnik kökenlerin personel kadrolarında daha fazla görülmesidir. Bakanlığın ikinci önemli sorunu ise, idari ve mali yapısında yaşanan sorunlardır. Mali kaynakların doğru kullanılamaması ve yönetimindeki istikrar eksikliği üzerinde durmak gerekmektedir. Sonuç olarak, Afganistan İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı ile ilgili yapılan bu çalışma Bakanlığın eksiklerine dikkat çekerek daha iyi bir yapıya kavuşması için bazı önerilerde bulunmaktadır. Öncelikle, etnik kökene bakılmaksızın liyakat esasına göre görevlendirmelerin yapılması gerekmektedir. Ayrıca, Bakanlık içerisindeki mali sorunlar engellemek için gerekli mekanizmalar kurulmalıdır. Böylece Bakanlık daha doğru bir şekilde Afganistan halkına ve ülkesine hizmet edebilir. Anahtar Kelimeler: Afganistan İslam Cumhuriyeti, Dışişleri Bakanlığı, Yapısal Reformlar
MINISTRY OF FOREIGN AFFAIRS OF THE ISLAMIC REPUBLIC OF AFGHANISTAN: A CORPORATE REVIEW Mujtaba SHAFAQ Nevşehir Hacı Bektas Veli University, Institute of Social Sciences Public Policy and Management Master Science, M.A. / M.B. A. Thesis, June, 2019 Supervisor: Assoc. Professor İlhan ARAS ABSTRACT Complicated and underdeveloped social and political structure in Afghanistan, combined with financial and administrative corruption that brought about problems related to services. Purpose of this study is to do some research on Afghanistan's Ministry of Foreign Affairs and to provide solutions to its administrative problems. In this study, reviewing of related literature is used as a method. Public access to the archives of historical and political documents is prohibited by Ministry of Foreign Affairs therefore instead of original resources, books, articles, newspapers and reliable internet resources were used effectively. This study is important because it can serve as a foundation for a more advanced research project on the subject of the Ministry of Foreign Affairs that it can contribute the emergence of a strong and a capable diplomatic system in Afghanistan and in the region in the near future. In this study, two major problems were idenfied related to Ministry of Foreign Affairs. The first one is the uneven allocation of office positions amongst ethnic groups. In other words, there are certain ethnicities that hold more office positions than the others. The second one is about the administrative and financial structure of the Ministry. It must be overemphasized on expenditure of financial resources and unstable management. As a result, this study that was done about Ministry of Foreign Affairs draws attention to the deficiencies and makes some recommendations for the reform of the current structure. Primarily, while hiring a staff, they should play attention to qualifications of staffs not to ethnic background. Moreover, effective mechanisms should be established to prevent fiscal problems. These reforms can give the Ministry of Foreign Affairs the capacity to carry out its mission in an efficient and effective manner. Thus, the Ministry can more accurately serve the people and country of Afghanistan. Keywords: Islamic Republic of Afghanistan, Ministry of Foreign Affairs, Structural Reforms
