Abstract:
Batı resim sanatında “Leda ve Kuğu (Leda and swan)” mitini yansıtan eserler ve Rus
resim sanatında M.A. Vrubel'in “Kuğu Çariçe (Tsarevna lebed)” eseri, içinde
barındırdıkları kuğu figürleri ile Batı ve Doğu mitlerinin birer yansımadır. Bu yansıma
Yunan mitolojisinde ve Slav mitlerini barından Rus masallarında bir insanın biçim
değiştirerek kuğu kılığına girmesi ile ilgili anlatıları kapsamaktadır. Ancak kuğuların
dönüşüm öyküleri ve altında yatan kültürel nedenler birbirinden farklıdır. Batı resim
sanatında kuğu kılığına giren Zeus'un Leda ile ilişkisi resmedilirken, Rus resminde Rus
yazar A.S. Puşkin'in “Kuğu Çariçe (Tsarevna lebed)” masalındaki mitolojik değerlere bağlı
kalınarak kuğu-kadın imgesi güzelliği ve bilgeliği ile ele alınır. Bir kadının kuğuya
dönüşme motifinin hem Doğu hem Batı kültürlerinde yer aldığını belirtmek gerekir. Ancak
Batı resim sanatında Yunan mitolojisinin etkisi doğrultusunda “Leda ve Kuğu” miti baskın
çıkmaktadır. Batı ve Doğu'nun kültürel benzerliklerini ve farklılıklarını resim sanatında
kuğu imgesi üzerinden karşılaştırmalı olarak ortaya çıkaran kültürel çalışmada İtalya'da
Rönesans dönemi ressamlarının eserleri başta olmak üzere Batı resim sanatındaki “Leda
ve Kuğu” konulu eserler ve Rus resim sanatında önemli bir yeri olan Vrubel'in “Kuğu
Çariçe” resmi incelenir. Antik Çağlardan günümüze kadar güncelliğini koruyan kuğunun
dönüşümü motifi, bir insanın bir hayvan bedenine girerek biçim değiştirmesinin altında
yatan nedenlere odaklanılması gerektiğini göstermiş ve insanların kuğuya atfedilen
çeşitli özellikleri elde etme çabasında olduğu ortaya çıkmıştır.
