Resim sanatında kuğunun dönüşümü: Leda ve kuğu mitinden rus ressam M. A. Vrubel'in kuğu Cariçe'sine

Abstract

Batı resim sanatında “Leda ve Kuğu (Leda and swan)” mitini yansıtan eserler ve Rus resim sanatında M.A. Vrubel'in “Kuğu Çariçe (Tsarevna lebed)” eseri, içinde barındırdıkları kuğu figürleri ile Batı ve Doğu mitlerinin birer yansımadır. Bu yansıma Yunan mitolojisinde ve Slav mitlerini barından Rus masallarında bir insanın biçim değiştirerek kuğu kılığına girmesi ile ilgili anlatıları kapsamaktadır. Ancak kuğuların dönüşüm öyküleri ve altında yatan kültürel nedenler birbirinden farklıdır. Batı resim sanatında kuğu kılığına giren Zeus'un Leda ile ilişkisi resmedilirken, Rus resminde Rus yazar A.S. Puşkin'in “Kuğu Çariçe (Tsarevna lebed)” masalındaki mitolojik değerlere bağlı kalınarak kuğu-kadın imgesi güzelliği ve bilgeliği ile ele alınır. Bir kadının kuğuya dönüşme motifinin hem Doğu hem Batı kültürlerinde yer aldığını belirtmek gerekir. Ancak Batı resim sanatında Yunan mitolojisinin etkisi doğrultusunda “Leda ve Kuğu” miti baskın çıkmaktadır. Batı ve Doğu'nun kültürel benzerliklerini ve farklılıklarını resim sanatında kuğu imgesi üzerinden karşılaştırmalı olarak ortaya çıkaran kültürel çalışmada İtalya'da Rönesans dönemi ressamlarının eserleri başta olmak üzere Batı resim sanatındaki “Leda ve Kuğu” konulu eserler ve Rus resim sanatında önemli bir yeri olan Vrubel'in “Kuğu Çariçe” resmi incelenir. Antik Çağlardan günümüze kadar güncelliğini koruyan kuğunun dönüşümü motifi, bir insanın bir hayvan bedenine girerek biçim değiştirmesinin altında yatan nedenlere odaklanılması gerektiğini göstermiş ve insanların kuğuya atfedilen çeşitli özellikleri elde etme çabasında olduğu ortaya çıkmıştır.

The works of art about the myth of “Leda and the Swan” in Western painting and M.A. Vrubel's the “Swan Princess” in Russian painting are reections of East-West myths with the swan gures. This reection includes the narratives of a human being who shapeshifts to swan form in Greek mythology and Russian fairy tales that contain Slavic myths. However, the transformation stories of swans and the underlying cultural reasons are different. While the relationship of Zeus, who shapeshifts into a swan, with Leda is described in Western painting, the swan-woman image is depicted with its beauty and wisdom, adhering to the mythological values as they are demonstrated in Russian writer A.S. Pushkin's tale of the “Swan Princess”. It should be noted that the motif of a woman turning into a swan takes place in both Eastern and Western cultures. However, in Western painting, the myth of “Leda and the Swan” dominates, in line with the inuence of Greek mythology. This cultural study reveals the cultural similarities and differences between the West and the East in the image of the swan in painting. Besides the artworks of Leda and Swan in Western painting, especially the works of the Renaissance period painters in Italy, and Vrubel's “Swan Princess”, which has an important place in Russian painting, are examined. The swan's transformation motif, which has been up-to-date from ancient times to the present, has shown that it is necessary to focus on the underlying causes of human transformation into an animal body, and it has been revealed that people are to obtain various features attributed to the swan.